|
گزارش نشست هم‌اندیشی راهکارهای تأمین مالی شهر از طریق بازار سرمایه  23 نوامبر 2017
کد خبر : 975196 
|
به‌همت کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران نشست هم‌اندیشی راهکارهای تأمین مالی شهر از طریق بازار سرمایه در روز سه‌شنبه مورخ ۳۰ آبان‌ماه سال ۹۶، با حضور مدیران شهرداری و جمعی از مدیران و فعالان بازار سرمایه ایران برگزار شد.
در ابتدای مراسم دکتر سعید اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران ضمن خیر مقدم و تشکر از تشریف‌فرمایی در این نشست و گفتگو در جهت رونق اقتصادی و کسب‌وکار در شهر تهران به سخنرانی پرداخت سپس در ادامه دکتر حجت الله میرزایی، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهری شهرداری تهران در رابطه با این نشست گفت:
شهرها مرکز انباشت سرمایه در دنیای جدید است و اساساً توسعه در بستر شهرها انجام می‌شود و رونق اقتصادی، تمدن‌سازی و خلاقیت با شهر تعریف می‌شود.
مهم‌ترین رقابت شهرهای بزرگ در دنیای امروز، رقابت بر سر جذب افراد خلاق و سرمایه مالی است و آنچه به رقابت‌پذیری بیشتر شهرها کمک می‌کند، توانایی برای جذب و نگه‌داشت سرمایه مالی و سرمایه انسانی خلاق است.
برای سرمایه‌گذاران مهم‌ترین و جذاب‌ترین ویژگی، صرفه‌های مقیاس است در تهران با جمعیت حدود ۵/۹ میلیون نفر و با یک دایره بزرگ‌تری که حدود ۱۵ میلیون نفر تا منطقه کلان شهری تهران را در بر می‌گیرد بالاترین صرفه‌های مقیاس در ایران را دارد.
علاوه‌بر صرفه‌های مقیاس، صرفه‌های ناشی از تجمع که نواسانات تقاضا را می‌شود با آن مدیریت کرد و یک بازار مطمئن را می‌شود در آن برای سرمایه‌گذاران رقم زد و همین‌طور وجود آستانه‌های جمعیتی و درآمدی باوجود آن‌که تهران به‌طور نسبی بالاترین درآمد سرانه را در کشور دارد و همچنین جمعیت پر تراکم در کنار سبک زندگی مدرن بازار بسیار بزرگ و مطمئنی برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌کند.
به‌طور خلاصه اگر یک سرمایه‌گذاری در ایران، در تهران توجیه نداشته باشد در هیچ جای کشور هم توجیه ندارد و اگر تهران برای سرمایه‌گذاران جذابیتی ایجاد نکند حتی در مناطق آزاد با بالاترین سطح مشوق‌ها این جذابیت ایجاد نمی‌شود.
شهرداری تهران در بین همه سازما‌نهای فناوری‌اطلاعات در سال‌های گذشته در چندین جشنواره رتبه اول را کسب کرده است یعنی از زیرساخت‌های بسیار خوبی به‌طور نسبی در تهران برخورداریم.
حدود ۸۰ درصد از درآمدهای شهر تهران متکی به عوارض حاصل از ساخت‌و‌ساز بوده اما این شکل تأمین مالی برای تهران در آینده نه ممکن و نه مطلوب است:
مطلوب نیست زیرا عوارض پیامدهای آن را در حوزه‌های مختلف شهرسازی، معماری، اقتصادی، اجتماعی و مالی دیده‌ایم و پشت این شیوة تأمین مالی، اقتصاد سیاسی بسیار نامناسب و مخربی وجود داشته که به‌طور دائم نابرابری را در تهران دامن زده و هویت را از تهران گرفته و این شهر را بسیار پرتراکم با قابلیت زیست پایین تبدیل کرده است.
در گذشته با فروش تراکم، گردش مالی خود را ایجاد می‌کردیم و بودجه را بر همان مبنای بستیم. در واقع می‌توان گفت که بودجه ۱۸ هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران در سال جاری بر مبنای درآمدهای ناپایدار حاصل از فروش تراکم و دریافت عوارض ساخت‌و‌ساز قرار دارد.
در غالب شهرهای دنیا تأمین مالی متکی به چند منبع اصلی است.
حدود ۴۰ درصد منبع مالی شهری دنیا از محل عوارض است که مردم به‌طور عموماً پرداخت می‌کنند. اما سهم عوارض عمومی مردم تهران کمتر از ۱۰درصد است، عوارضی تحت عنوان نوسازی که مبلغش از شارژ یک ماه ساختمان‌ها کمتر است.
در شهرهای بزرگ بین ۳۰ تا ۴۰ درصد درآمدهای خود را از محل کمک‌های دولت و فروش کالا و خدمات شهری به دولت است، اما این مسئله در تهران علاوه بر اینکه صفر است دولت از پرداخت‌هایی که در قانون تصریح شده‌اند هم امتناع کرده و سهم خود را نیز پرداخت نمی‌کند.
حدود ۲۰ درصد از منابع مالی شهرهای بزرگ دنیا از فاینانس ایجاد می‌شود اما در تهران نسبت به این مسئله غفلت شده است.
دکتر حسینی مکارم (معاون مالی و اقتصاد شهری شهردار تهران) در ادامه صحبت‌های ایشان افزود:
شهر تهران و شهرداری تهران در حال حاضر دارای ۵ چالش اصلی است و شهر تهران ۳ چالش رو در پیشرو دارد که برای مدیریت جدید شهرداری حل آن مهم است.
چالش اول و مهم‌ترین چالش حمل‌و‌نقل و ترافیک و همچنین هوای تهران است.
چالش دوم و بحث آسیب‌های اجتماعی است که باعث ایجاد مسائل متعددی در تهران شده است که رفع آن‌ها مهم است و برنامه جدی و منابع قابل توجهی را نیاز دارد.
سوم اینکه تهران شهر زندگی نمی‌باشد و فقدان فضاهای عمومی دارد و عدم توجه به مسائل فرهنگی و تاریخی شهر تهران می‌باشد که هیچ‍وقت با نگاه اول متوجه تاریخی بودن این شهر نمی‌شوید.
در حال حاضر شهرداری تهران برای رفع این چالش‌ها با دو چالش دیگر مواجه است.
۱-کمبود نیروی انسانی ماهر با تخصص‌های مورد نظر وجود ندارد.
۲-تأمین منابع مالی که در ۱۰ تا ۱۵ سال گذشته از منابع ساخت‌و‌ساز صورت می‌گرفت که این موضوع ناشی از طرح تفصیلی تهران بود که این امکان را برای شهرداری فراهم کرده بود که هنوز در بعضی مناطق فضای خالی برای این‌کار وجود دارد اما اکنون د شرایطی هستیم که حدود ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی مخصوصاً در مناطق شمالی شهر تهران وجود دارد.
بنابراین چاره‌ای جز استفاده از روش‌های تأمین مالی نوین و متنوع نظیر ظرفیت‌های بازار سرمایه نداریم و شهر تهران را به‌سمت استفاده از درآمدهای پایدار سوق می‌دهیم.
امروزه ۷۲ درصد از بودجه مصوب را حذف کرده که با این بودجه قدرت خرید نسبت به سال ۹۰ حدود ۱۵ درصد کاهش پیدا کرده است، یعنی هم قدرت خرید کاهش پیدا کرده است هم هزینه‌های جاری افزایش داشته‌اند.
سعید اسلامی بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران در انتهای این نشست گفت:
سال‌ها است که شهرداری تهران با درآمدهای ناپایدار امور خود را گذرانده است با این حال شهر تهران بنا بنا به ظرفیت‌های بی‌شماری که از منظرهای مختلف دارد، محیط مناسبی است که برای تأمین مالی پایدار از فرصت‌های متعددی که در دسترس دارد، استفاده کند.
وی اضافه کرد: راهکارهای مختلفی به‌منظور تأمین مالی در دل بازار سرمایه وجود دارد و باید تهران را به‌سمت جایگزین کردن راه‌های تأمین مالی پایدار با روش‌های منسوخ و آسیب‌زای پیشین هدایت کنیم.
