جذب سرمایه‌گذار و ارتباط با آنها در کشورهای پیشرفته هر روز اهمیت بیشتری می‌یابد. در یک تحقیق انجام شده از سوی دانشگاه لایپزیک آلمان، نقش ارتباط با سرمایه‌گذاران در شرکت‌های بورسی آلمانی بررسی شده است. در این بررسی که برمبنای مصاحبه با ۸۰ شرکت و فعال بازار سرمایه آلمان به دست آمده است، تمامی مدیران به این امر اذعان کرده‌اند که وجود واحد «ارتباط با سرمایه‌گذاران» در شرکت‌ها ضروری است؛ همان‌طور که در یک شرکت، به‌خصوص یک مجموعه بزرگ، نمی‌توان واحد مالی یا بازاریابی را نادیده گرفت، امروز بسیاری از شرکت‌ها به همان اندازه به واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران نیز اهمیت می‌دهند.این اهمیت باعث شده است تا حرفه‌ای جدید در کشورهای پیشرفته به وجود بیاید؛ چنانچه اشاره کردیم ارتباط با سرمایه‌گذاران خود به صنعتی بدل شده است و انجمن‌ها و کانون‌های مختلفی در گوشه و کنار دنیا در میان فعالان و متخصصان آن شکل گرفته‌اند.
اما برای شرکت‌هایی که هنوز چنین واحدی را به‌طور تخصصی در سازمان خود شکل نداده‌اند، یکی از اولین سوالاتی که پیش رویشان قرار می‌گیرد این است که وظایف بخش ارتباط با سرمایه‌گذاران چیست؟در مقالات پیشین اشاره کردیم که لزوم ایجاد واحدی مجزا مخصوص ارتباط با سرمایه‌گذاران از آنجا شروع شد که سایر واحدها نظیر مالی یا ارتباطات عمومی، هیچ کدام مجموعه مهارت‌های لازم برای ایجاد کانالی میان شرکت و سرمایه‌گذاران را نداشتند. اگر امروز یک مدیرعامل بخواهد چنین واحدی را در شرکت ایجاد کند، باید از این تیم چه توقعاتی داشته باشد؟ چه وظایفی را می‌تواند به واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران محول کند و چه انتظاراتی را نباید از آنها داشته باشد؟
برخی تحلیلگران معتقدند، روابط با سرمایه‌گذاران، از آنجا که با بخش‌های متعددی در شرکت مرتبط است، پیچیده‌تر از سایر بخش‌هاست اما با نظرسنجی‌هایی که از مدیران عامل، مدیران مالی و مدیران ارتباط با سرمایه‌گذاری‌ها صورت گرفته است، می‌توان این وظایف را به دسته‌بندی‌های مشخصی تقسیم کرد.بررسی‌های دانشگاه لایپزیک و انجمن ارتباط با سرمایه‌گذاران آلمان، این وظایف را در مورد شرکت‌هایی که به‌طور خاص بر بازار سرمایه تمرکز دارند، به پنج دسته کلی تقسیم می‌کند. به بیان دیگر، آنها این پنج بخش را در مجموعه وظایف واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران می‌گنجانند؛ هرچند باید در نظر داشت که بسته به فعالیت، اندازه و اهداف شرکت این وظایف می‌توانند تغییر کنند.
بنابر نتایج این بررسی‌ها، واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران مسوول تبیین و تعیین دستورالعمل‌ها و سیاست‌گذاری برای «ارتباطات» در شرکت است. به عبارتی این واحد به دسته‌بندی قواعدی می‌پردازد که بر مبنای آن اطلاعات داخل شرکت به بیرون منتقل می‌شود. طبیعتا، برقراری ارتباط با سرمایه‌گذاران، چه بالفعل و چه بالقوه بر عهده این واحد است. وظیفه بعدی، نقشی است که این واحد در بازاریابی بازی می‌کند. این وظایف به فروش مستقیم محصولات مربوط نمی‌شوند، بلکه موجب جذاب شدن خرید سهام شرکت می‌شوند و در نتیجه می‌توانند قیمت سهام را تحت تاثیر قرار دهند. با ایجاد تصویری مثبت (و البته واقعی)، واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران عملا در بازاریابی برای سهام شرکت فعالیت می‌کند.
این واحد در بخش مالی نیز موظف به تحلیل داده‌ها است. در بسیاری موارد تحلیل داده‌ها باید از دید سرمایه‌گذاران صورت بگیرد تا بتواند پاسخگوی سوالات آنها باشد. در عین حال این تحلیل‌ها مدیران شرکت را نیز به خوبی در جریان اوضاع قرار می‌دهند. بسیاری از مدیران واحد ارتباط با سرمایه‌گذاران در واقع خود را بیش از هر چیزی «متخصص مالی و تحلیلگر» می‌دانند. هرچند که طبیعتا تنها این تخصص برای انجام وظایف آنها کافی نیست.در نهایت، از چشم مدیرانی که در این تحقیق مورد سوال قرار گرفته‌اند، بخش ارتباط با سرمایه‌گذاران، واحدی مجزا در سازمان است که با هماهنگی کامل میان بخش‌های مالی، ارتباطات، واحد توسعه و استراتژی و بخش حاکمیت شرکتی فعالیت می‌کند.این گزارش می‌گوید: «در موارد بسیاری، مدیران بخش ارتباط با سرمایه‌گذاران، دیگر تنها یک کانال ارتباطی نیستند، بلکه نقش مشاوران خبره مالی و تعیین استراتژی را برای هیات مدیره ایفا می‌کنند.»
نکته جالب توجه اینجاست که این طرز فکر استراتژیک در میان مدیران بخش ارتباط با سرمایه‌گذاری از هر ویژگی دیگری در آنها بیشتر به چشم می‌خورد. بسیاری از برترین مدیران ارتباط با سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بزرگ از رشته‌هایی به غیر از مالی یا ارتباطات به این بخش راه پیدا کرده‌اند. برای مثال آقای فرانک گوبه، مدیر ارتباطات با سرمایه‌گذاران پورشه، علوم سیاسی خوانده است. خانم رایت، بهترین مدیر ارتباط با سرمایه‌گذاران بریتانیا در سال ۲۰۱۵، فارغ‌التحصیل رشته بیوتیک است و مدیر ارتباط با سرمایه‌گذاران شرکت اسرام، اقتصاد خوانده است.اما آنچه مسلم است این است که مدیران و اعضای تیم ارتباط با سرمایه‌گذاران باید بتوانند از قدرت تحلیلگری و تعیین استراتژی برخوردار باشند و این تحلیل‌ها را به ساده‌ترین صورت ممکن ارائه کنند تا چه سرمایه‌گذاران و چه اعضای هیات مدیره بتوانند در کمترین مدت زمان ممکن اطلاعات لازم و پاسخ‌های خود را از این گزارش‌ها دریابند.
مدیران عامل هرچه با مسائلی که بخش ارتباط با سرمایه‌گذاران درگیر آن هستند آشناتر باشند، بهتر می‌توانند به انتخاب صحیح و ایجاد چنین واحدی اقدام کنند.مدیر ارتباط با سرمایه‌گذاری برای انجام وظایفش باید قادر باشد، خود را به جای مدیران و اعضای هیات مدیره قرار دهد؛ در عین حال نیز باید بتواند خود را به جای سرمایه‌گذاری قرار دهد که خارج از روند هر روزه شرکت است، اما سرمایه‌اش روزانه درگیر این مسائل هستند. او در ضمن باید بتواند شرکت را از دید یک سرمایه‌گذار بالقوه ببیند که در حال تصمیم‌گیری برای سپردن سرمایه خود به یک شرکت با چشم‌انداز مثبت است.در مطلب بعدی به شرح بیشتر این موضوع می‌پردازیم که بخش ارتباط با سرمایه‌گذاران برای تحلیلگری باید به چه منابعی توجه کند و چه نکاتی را در نظر بگیرد.
منتشر شده درروزنامه دنیای اقتصاد، مورخ ۱۳۹۶/۳/۲
ارتباط با سرمایه گذار, جذب سرمایه گذار, دنیای اقتصاد, مدیر
