به گزارش روابط عمومی کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران، بیست و دومین نشست صبحانه کاری کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران سه شنبه نهم دی ماه با حضور “جناب آقای دکتر علی جنتی وزیر محترم فرهنگ وارشاد اسلامی” و جمعی از مدیران و دست اندرکاران بازار سرمایه و اصحاب رسانه برگزار شد. در این نشست ابتدا دکتر بهروز خدارحمی دبیرکل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران، ضمن خیر مقدم به حاضرین در نشست هدف و رسالت اصلی این نشست را نگاه فرهنگی به حوزه اقتصاد و هم چنین نگاه اقتصادی به حوزه فرهنگاعلام نمود.

ایشان در ادامه فرمودند: آنچه که بیش از همه برای تعالی و توسعه هر دو بازار مورد نیاز است و دغدغه اصلی اهالی بازار سرمایه در دو سال گذشته بوده، این است که چطور می توان با رفتارهای فرهنگی خوب، بازار سرمایه منصفانه و کارایی برای عموم جامعه داشته باشیم و همینطور با توجه به نامگذاری سال جاری به نام “اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی” با نگاه اقتصادی نیز به حوزه فرهنگ بپردازیم.

در این نشست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،دکتر علی جنتی پس از تبریک بابت ایام ماه ربیع الاول و تشکر از برگزارکنندگان این جلسه فرمودند: ضمن اشاره به فرهنگ و تمدن کشورمان اشاره کرد : ما یک کشوری هستیم صاحب فرهنگ و تمدن فرهنگ نیز یک مقوله‌ای است که نمی‌شود در کنار اقتصاد یا در کنار سیاست آن را تعریف کرد، بلکه سبقه واحده دارد. سبقه‌ای که همه‌ی فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی ما را پوشش می‌دهد و هر کشوری برای توسعه و پیشرفت خودش یکی از محورهای اساسی که باید به آن توجه کند، مسأله فرهنگ است.

وی ادامه داد: وی با اشاره به اینکه هیچ توسعه‌ای اتفاق نمی‌افتد مگر این‌که در کنار فعالیت‌های اقتصادی و ارتباطات بین‌المللی، به فرهنگ توجه ویژه شود افزود : وقتی که ما از فرهنگ و هنر سخن می‌گوییم، بیشتر جنبه زیبایی‌شناختی به ذهن ما می‌آید و هر نوع اثری که از خلاقیتی که از فکر و ذهن انسان سرچشمه می‌گیرد را به عنوان فرهنگ و هنر از آن یاد می‌کنیم.

علی جنتی گفت با بیان اینکه در جوامع غربی و توسعه‌یافته که عمدتاً روی اقتصاد تکیه داشتند و عموماً توسعه را بیشتر با بعد اقتصادی نگاه می‌کردند، گفت : آنها هم به تدریج دریافتند که در حوزه فرهنگ باید سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهند و ضمن این‌که صنایع سخت را به سایر کشورهای درحال توسعه منتقل کردند و بسیاری از واحدهای صنعتی را با هدف سامان‌دهی فعالیت‌های اقتصادی با نیروی کار ارزان، به آنها انتقال دادند، ولی تکیه عمده آنها در صنایع خلاق بود؛ آنچه که زاییده فکر و ذهن انسان‌هاست.

وی تصریح کرد: در جمع گرانقدری که امروز هستیم میتوانیم در دو سه حوزه در فرهنگ و هنر فعالیت کنیم: یک حوزه که به‌طور مشخص بسیاری از شرکت‌ها با دید اقتصادی میتوانند وارد این حوزه بشوند، سرمایه‌گذاری در فضاهای فرهنگی و هنری است که خوشبختانه دولت و دستگاه‌های عمومی هم در این مرحله کمک می‌کنند که افراد ترغیب بشوند و سرمایه‌گذاری کنند. الان در حوزه فضای فرهنگی، سالن‌های تاتر، سالن‌های سینما و سایر فضاها وجود دارد. شهرداری تهران نیز رسماً اعلام کرده است به این افراد امکانات تجاری می‌دهد یا به بصورت کاملا رایگان یا با حداقل عوارضی که می‌توان اخذ کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد، حمایت از محصولات فرهنگی و هنری که ما در کشور انجام می‌دیم یکی بخش تبلیغات است، که در عملیات تبلیغات و بازارافزایی بخشی رو به آثار فرهنگی و هنری اختصاص بدهیم. حمایت از جشنواره‌های ملی است که در حوزه موسیقی، تاتر، سینما، خود این یکی از کارهای ارزنده‌ای است که اصحاب سرمایه می‌توانند وارد شوند و کمک کنند. این فعالیتی هست که جنبه تمدنی و فرهنگی کشور ما رو بیشتر به دنیا معرفی کنند.

جنتی در ادامه پیشنهاداتش گفت، آخرین حوزه که می‌توان وارد شد، حوزه مصرف هست و ایفای نقش مصرف‌کننده برای محصولات فرهنگی است، حتی در دستگاه‌های دولتی سعی کردیم قانونی وضع کنیم که یک درصد از اعتبار همه پروژه‌های عمرانی که در کشور اجرا می‌شود به فعالیت‌های فرهنگی و هنری نظیر خرید تابلوهای نقاشی و معماری ملی ایرانی یا اسلامی اختصاص بدهند که ما داریم، دولت هم تصویب کرده و مجلس مخالفت کرد. امسال باز در بودجه ۹۴ آوردیم ولی تکلیف نکردیم، بلکه دستگاه‌ها رو مجاز کردیم که یک درصد رو به خرید سازه‌های هنری اختصاص بدهند..

در آخر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آقای دکتر ارجمندی و آقای دکتر خدارحمی و سایر کسانی که زمینه این دیدار رو فراهم کردند تشکر کرد.

در ادامه این نشست دکتر صیدی مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری خوارزمی گفت : در کشورهای مختلف تجارب خوبی صورت گرفته است. همین اخیراً دو تا از کمپانی‌های بزرگ رسانه‌ای و فیلم و موسیقی امریکایی مشمول عرضه درر بورس جابجایی بوریکی سهامشان بودند. خبرهایشان را قطعاً دوستان پیگیری کردند که از سهام فولادسازها و خودروسازهای امریکایی بیشتر قیمت خورده است.

این نشان می‌دهد که جنبه اقتصادی کار خیلی زیاد هست و اتفاقاً این جلب حمایت نیست، بلکه تشویق به سرمایه‌گذاری هست.

وی خاطر نشان کرد :در کشور ما هم این تجارب نامنسجم وجود دارد. مثلاً در بخش خرد ما می‌بینیم که در موسیقی، در سینما یا در تابلوهای نقاشی، در هنرهای مربوط به صنایع دستی و هنرهای تجسمی گردش مالی بسیار خوبی وجود دارد ولی منسجم نیست و خیلی خرد اداره می‌شود که ما در اقتصاد بعضاً به آن‌ها زیر پله‌ای می‌گوییم یا شرکت‌های کوچک یا شرکت‌های خانوادگی.

مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری خوارزمی گفت: در حال حاضر بعضی از تهیه‌کنندگان و کارگردان‌ها مثلاً دو میلیارد تومان سرمایه‌گذاری می‌کنند و یک فیلم متوسط به بالا درست می‌کنند که درجه‌بندی «الف» یا «ب» می‌گیرد، بعد طی دو تا سه سال با اکران شهرستان‌ها و سینماهای خانگی و … حداقل شش یا هفت میلیارد تومان بازدهی دارد که بازده خیلی خوبی است و سرمایه خیلی کلانی را هم نمی‌خواهد. البته این یک مثال است. موسیقی را هم که خودتان در جریانش هستید که چقدر فقط از بازار سیاهش مردم پول در می‌آورند بازار مشروحش خودش بازدهی خیلی خوبی را دارد و بنابراین اگر این کار انجام شود، هم آن جنبه اقتصادی‌اش میسر خواهد شد، هم دوام خواهد داشت و هم این‌که شرکت‌های فعال در بازار سرمایه مسئولیت اجتماعی هم دارند و ما باید مسئولیت اجتماعیمان را ایفا بکنیم. شرکت‌ها از این طریق می‌توانند در بنیانگذاری یک کار خیر و توسعه اقتصاد و فرهنگ کشور مسئولیت اجتماعی خود را ایفا کنند.

وی ادامه داد: پیشنهاد مشخص من این است که آقای دکتر خدارحمی نقطه مرکزی خوبی هستند برای این‌که این مؤسسین حول محور کانون جمع بشوند و انشاالله قدمی برداریم بلکه بشود در این یکی دو سال اثر خوبی را بجا گذاشت.

سردبیر ماهنامه معیشت، صادق الحسینی با بیان اینکه: مشکل بحث اقتصاد فرهنگ در ایران سرمایه‌گذاری کمتر از حد بهینه است. این به معنای آن نیست که کمتر از حد بهینه اجتماعی است، بلکه کمتر از حد بهینه اقتصادی است. حوزه‌های فرهنگی در ایران پتانسیل‌ها و بازدهی‌های خوب اقتصادی داشته ولی سرمایه‌گذاری به اندازه کافی در آن‌ها انجام نمی‌شود.وی دو دلیل اصلی این امر را عدم تقارن‌هایی که بازار هنر و فرهنگ در ایران دارد و ضعف دیگر این بازار هم عدم توجه به بازارهای همسایه دانست.

مدیرعامل صندوق سرمایه گذاری آرمان سپهر آیندگان علی اسلامی یکی از بهترین اقداماتی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بازار سرمایه و اقتصاد انجام داده است، فرهنگ‌سازی سهامدار شدن مردم در بازار سرمایه دانست.

وی با بیان اینکه، طبیعتاً ما یک کشور بانک‌پایه هستیم و بخشی از پس‌اندازهای مردم از طریق بازار پول وارد بازار سرمایه می‌شود اگر این منابع از طریق بازار سرمایه وارد چرخه اقتصادی بشود، می‌تواند به رشد و توسعه اقتصای کشور کمک کند، ولی متأسفانه کمتر از ۱۰درصد از پس‌اندازهای مردم به طور مستقیم در بازار سرمایه است. بازار سرمایه هم می‌تواند کمک‌هایی به حوزه فرهنگ بکند. ما از دو طریق حوزه مدیریت دارایی و حوزه تأمین مالی در حوزه تأمین مالی انتشار اوراق بدهی و انتشار سهام می‌توانیم کمک کنیم برای تأمین مالی پروژه‌هایی است که دارای توجیه اقتصادی هستند و طبیعتاً وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید به ما کمک کند.

علی اسلامی مشکل نهادهای سرمایه گذاری نا آشنا بودن با این حوزه و محاسبه و ارزیابی این ریسک‌هاست. طبیعتاً اگر این کار انجام بشود می‌توانیم کمک کنیم از طریق انتشار اوراق بدهی نظیر اوراق مشارکت برای بسیاری از پروژه‌ها تأمین مالی شود. همچنین از محل انتشار اوراق سرمایه بسیاری از راه‌ها وجود دارد که یکی از این راه‌حل‌ها تشکیل هلدینگ تخصصی فرهنگ و هنر، ایجاد ETFها، صندوق های خصوصی یا صندوق نیکوکاری است که سازمان بورس برای اولین بار مجوز داده و قرار است برای بیمه تکمیلی اهالی فرهنگ و هنر انجام شود.

امیر حسین ارضاء، عضو هیأت مدیره کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران اشاره کرد: نکته مهم در موضوع بازار سرمایه، بحث فرهنگ پس‌انداز و فرهنگ سرمایه‌گذاری در فرهنگ عمومی است. متخصصین علوم رفتاری معتقدند که اثرپذیری‌شان از محیط بیشتر است. در یک دسته‌بندی شش تایی (۰ تا ۶، ۶ تا ۱۲ و ۱۲ تا ۱۸ سال) کودکان در سنین پایین‌تر البته هر چقدر دوره‌ها کوچک‌تر و کوتاه‌تر باشد، بهتر است. این به این معنی نیست که افراد بالای ۱۸ سال اثرپذیر نیستند، بلکه هر چقدر دیرتر و در سنین بالاتر بحث فرهنگ‌سازی را شروع کنیم، سخت‌تر است. برای همین است که بخش آموزش و پرورش در همه جوامع و از جمله ایران بحث جدی و مهمی است.

وی افزود: ما امروز در بازار سرمایه مواجه هستیم که نرخ سود تقسیمی بسیار بالاست و به عبارتی بورس تهران آمارهایی که منتشر شده جز سه بورس یا بورس‌هایی است که سود تقسیمی بالایی دارد و این عطشی که به گرفتن سود نقدی در سرمایه‌گذاران وجود دارد. اگر ریشه‌یابی شود علل این موضوع را می‌توانیم در مباحث بسیار گسترده ببینیم که اینجا جای بحث نیست.

ارضاء نکته بعدی برخی از کلید واژه‌ها دانست مثلاً در فرهنگ جامعه ما اگر به کسی بگویم منفعت‌طلب یعنی آدم بدی است. یعنی تصور این است که منفعت‌طلبی صفت خوبی نیست، در صورتی که در همه جای دنیا در بازار سرمایه و ادبیات مالی وظیفه‌ بنگاه‌های اقتصادی افزایش ثروت سهامداران است و ایران هم مستثنی نیست. چرا که بعضاً حتی می‌بینیم برخی از دولتمردان یا برخی از افراد که در حوزه‌های قانونگذاری و تصمیم‌گیری هم حضور دارند، بعضاً با افزایش ثروت سهامداران در شرکت‌های سرمایه‌گذاری به عنوان یک موضوع منفی نگاه می‌کنند. البته این طبیعی است که موضوع منفعت‌طلبی در چارچوب و مرز مشخصی وجود دارد و در محیط قانونی که در هر کشوری وجود دارد باید دیده شود. حتی امروز در دنیا بحث‌های مهمی است که آقای دکتر صیدی هم فرمودند و بحث جدی است که حتی می‌بینیم که بعضی از بنگاه‌های بزرگ، بنگاه‌های خیریه ایجاد کردند و در امور مسئولیت‌های اجتماعی در این حوزه فعال‌اند.

وی اشاره کرد: این روزها با توجه به بحث‌های لایحه خروج از رکود و بحث‌های مختلف مطرح است، توجه به بنگاه‌های کوچک و متوسط است که به جای توجه به بنگاه‌های بزرگ بعضاً یک ارزش می‌دانیم. بنده نافی توجه به بنگاه‌های کوچک و متوسط نیستم و در جایگاه خودش باید به آن‌ها توجه شود. قطعاً برای اقتصاد مؤثر و مفید است. ولی اگر اقتصاد ایران می‌خواهد رشد کند و از رکود خارج شود و به پیشرفتی که مدنظر همه سطوح نظام است برسد، واقعاً توجه به بنگاه‌های بزرگ یک اصل است.

بنگاه‌های بزرگ عمدتاً متصل به صندوق‌های بازنشستگی هستند که در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم هست که اگر بخواهیم آحاد جامعه را در اقتصاد ورود بدهیم، غیر از بنگاه‌های بزرگ امکان‌پذیر نیست.

در این نشست دکتر غلامرضا خلیل ارجمندی مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره کرد که در بخش اقتصادی همان‌طور که مستحضرید مهم‌ترین موضوعی که جناب آقای دکتر جنتی در دستور کار برنامه‌های خودشان برای پیشنهاد پست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دادند، موضوع اقتصاد فرهنگ و هنر است و به محض آغار وزارت، این موضوع را شروع کردند و جلسات فشرده و متعددی با دستگاه‌ها و سایر فعالان اقتصادی گذاشتند که نهایتاً مقرر شد چهار موضوع در دستور کار اصلی اقتصاد فرهنگ و هنر قرار بگیرد.

وی گفت: اولین موضوع، سامان‌دهی صنوف فرهنگی بود. همانطور که مستحضرید صنوف فرهنگی خیلی سامان‌دهی نداشته‌اند و این انجمن‌هایی که وجود داشتند، نتوانسته‌اند متشکل کار کنند. در این خصوص آقای وزیر زحمت کشیدند جلسه خوبی با اتاق بازرگانی ایران گذاشتند و نهایتاً منجر شد به منشور همکاری ۲۶ صفحه‌ای که جلسات متعددی در این خصوص برگزار و در نهایت، کنفدراسیون فرهنگ و هنر در اتاق بازرگانی ثبت شد.

موضوع دوم، بحث سامان‌دهی صنعت فرهنگی بود. صنایع فرهنگی بسیار ضعیفی داریم. در بحث صنعت چاپ و در بحث صنعت بسته‌بندی و خیلی از مباحث، کماکان وارد کننده هستیم و به شدت ضعف داریم.

وی گفت: به هرحال در بحث صنایع خلاق و صنعت فرهنگی، دو تفاهم نامه خیلی خوب منعقده شده است؛ یکی با وزارت نفت و دیگری با وزارت صنایع. کارگروه‌های مشترکی نیز تشکیل شده و در این بخش اتفاقات خوبی در حال انجام است.

دکتر ارجمندی ادامه داد: بحث ایجاد و توسعه نهادهای مالی در حوزه فرهنگ و هنر بود که در این بخش نیز بعد از انجام مطالعات و برگزاری جلسات با دوستان و فعالان بازار سرمایه و بازار پول، تفاهم‌نامه‌ای با کانون بانک‌ها منعقد شده و در حال حاضر بانک‌ها در لیست جوایز خود محصولات فرهنگی را نیز قرار داده‌اند و در لیست تسهیلات نیز مسأله فرهنگی را وارد نموده‌اند. در واقع بنگاه‌ها اطلاع ندارند پولی که منظور نموده‌اند کجا هزینه می‌شود. برای این‌که یک نمونه ساده را تست کنیم با کمک سازمان محترم بورس، اولین صندوق حمایتی هنر را تأسیس کردیم که اگر افرادی قصد سرمایه‌گذاری در این حوزه را دارند، این ریسک‌هایی که دوستان اشاره کردند را پوشش دهیم.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نتیجه مشورتی که در این خصوص از آقای دکتر جنتی وزیر محترم گرفتیم این بود که با کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران یک تفاهم‌نامه‌ای داشته باشیم و بر اساس این تفاهم‌نامه یک کارگروه مشترکی تشکیل شود و در کارگروه مسائل را به صورت کامل و دقیق بررسی کنند.

به هر حال لازم داریم که بورس هنر داشته باشیم و یا یک بازار غیرمتشکل در زیرمجموعه فرا بورس برای این موضوع کفایت می‌کند.

وی ادامه داد: در خصوص سؤال آخر که آقای دکتر صیدی فرمودند جلسات خوبی گذاشته شده است، دو خواهش از دوستان بازار سرمایه دارم که بالاخره دست خالی از اینجا بیرون نرویم. یکی این‌که صندوق نیکوکاری را که مجوزش را بورس گرفته و ان‌شاء‌الله به زودی پذیرش آن آغاز می‌شود، با حضور جدی و مشارکت فعال این نهاد مالی بتواند صندوق پر رونق و موفقی باشد و مانند صندوق‌های گذشته دچار رکود و مشکل نشود و دوم این‌که در خصوص پیشنهاد آقای دکتر صیدی اگر دوستانی که شرکت‌های سرمایه‌گذاری و نهادهای مالی علاقه مند هستند که در این شرکت سهامدار باشند، با آقای دکتر خدارحمی یا خود آقای دکتر صیدی یک جلسه مشترک داشته باشیم، اساسنامه آن نوشته شود، سهامداران اولیه شکل بگیرد و ان‌شاءالله بتوانیم تا پایان سال که مقام معظم رهبری به عنوان سال اقتصاد و فرهنگ نام‌گذاری کردند، یک خروجی ملموس از این بحث داشته باشیم.

در انتهای جلسه و با حضور وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، ” منشور همکاری صندوق اعتباری هنر و کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران” که با هدف تعامل مشترک حوزه های فرهنگی و اقتصاد منعقد گردیده است، به امضا رسیده و مبنای همکاری این دو بازار قرار گرفت.