گزارش نشست نقد و بررسی چالش‌های شش دستورالعمل اصلاحی سازمان بورس و اوراق بهادار (بخش اول) 24 ژانویه 2018 کد خبر : 975667

به همت کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، نخستین نشست نقد و بررسی چالش‌های شش دستورالعمل اصلاحی سازمان بورس و اوراق بهادار با حضور جمعی از سرمایه‌گذاران حقیقی، مدیرانی از سازمان بورس و اوراق بهادار، خبرنگاران و تعدادی از مدیران عامل عضو کانون، در روز سه‌شنبه مورخ ۹۶/۱۱/۰۳ در محل شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی برگزار شد.

در ابتدای نشست دکتر سعید اسلامی‌بیدگلی، دبیرکل کانون پس از خوشامدگویی به حاضران جلسه به بیان هدف برگزاری این نشست پرداخت.

سپس وحید روشن‌قلب، مدیر اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن بیان برخی تغییرات رخ داده در شش دستورالعمل اصلاحی اخیر سازمان بورس گفت: تغییرات اخیر برگرفته از ضرورت‌هایی از جمله: حذف پیش‌بینی سود هر سهم پس از کسر مالیات بود که این مورد نیز خود شامل دلایلی همچون نبود ارقام واقعی برای نرخ ارزز یا قیمت جهانی کالاها در آینده بود که منجر می‌شد هیأت‌مدیره شرکت با اعلام EPS ارقامی را به‌صورت فرضی عنوان نماید؛ در حالی‌که اختیاری برای این موضوع نداشت و این مورد در حیطه وظایف هیأت‌مدیره شرکت نبود.

روشن‌قلب ادامه داد: به‌طور میانگین تغییر EPS شرکت‌ها در سال ۹۵ حدود ۴۶۶ درصد بوده است و در افزود: در گزارش‌های پیش‌بینی سود تنها به موارد محدودی از فرآیند عملکرد شرکت اشاره می‌شد و مواردی هم‌چون استراتژی کلی شرکت یا اهداف آن مورد بررسی قرار نمی‌گرفت. بر همین اساس هیأت‌مدیره سازمان تصمیم گرفت تا در این روند اصلاحاتی به‌وجود آورد.

روشن‌قلب ضمن بیان ارائه گزارش تفسیری مدیریت از سوی ناشران بازار سهام افزود: سازمان بورس و اوراق بهادار مبنای گزارش‌های تفسیری مدیریت را بر اساس استانداردهای بین‌المللی تعیین نموده و از طریق نظرسنجی و دریافت نظرات فعالان بازار در طول یک‌سال و همچنین بررسی امکان جایگزینی گزارش تفسیری به جای EPS در نهایت دستورالعمل‌های اصلاحی را نهایی و برای اجرا ابلاغ کرده است. در دستورالعمل افشای اطلاعات با اهمیت نیز علاوه بر انتشار گزارش‌های صورت‌های مالی که مبنای ارائه گزارش‌های تفسیری مدیریت قرار می‌گیرد، باید اطلاعات با اهمیت به محض وقوع به سهامداران اعلام شود و اطلاعات واقعی به جای پیش‌بینی مبنای تصمیم سرمایه‌گذار باشد.

این مقام مسئول با اشاره به فرآیند توقف و بازگشایی نمادهای معاملاتی و تغییرات پس از اصلاح دستورالعمل نحوه انجام معاملات در بازار، گفت: توقف نماد معاملاتی به دلیل وجود اطلاعات با اهمیت در حالی رخ می‌داد که با سازوکارهای جدید مقرر شد، براساس اطلاعات سامانه کدال، اطلاعات با اهمیت شرکت‌ها منتشر و در عین حال مکانیزم توقف بازگشایی نمادهای معاملاتی کوتاه‌تر شود. براین اساس اگر به طور مثال مزایده‌ای برای ناشر شرکت به نتیجه رسید از وی خواسته می‌شود تا آثار سود و زیان به علاوه پیوست‌های اجرایی قرارداد را ارائه دهد تا بدین ترتیب فرآیندی پیش‌کنترلی برای انتشار اطلاعات صحیح و واقعی در کدال وجود داشته باشد.

وی افزود: پیش از این درحالی نسبت به توقف نمادهای معاملاتی با تعدیل سود ۲۰ و ۵۰ درصدی انتقادهایی از جمله سلیقه‌ای بودن توقف نمادها وجود داشت که در دستورالعمل جدید زمان بازگشایی نمادها تبیین شده است. در عین حال با افزایش اختیارات بورس‌ها در زمینه نظارت بر ناشران امکان بررسی آن دسته از شرکت‌هایی که دستورالعمل افشا و پذیرش را رعایت نکرده‌اند فراهم شده است. عدم رعایت این دستورالعمل در دوره‌های زمانی متمادی و به طور پیوسته می‌تواند در نهایت به لغو پذیرش ناشر در بورس و فرابورس بیانجامد و براین اساس مقرر شده تا روزانه نسبت به الزاماتی که از سوی ناشر رعایت نشده به بازار سهام هشدار داده شود.

در این نشست رییس اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس در پاسخ به این انتقاد که چه مکانیزمی برای جلوگیری از معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی با توجه به اینکه شرکت‌ها از این پس پیش‌بینی سود را ارائه نخواهند کرد، در دستور کار نهاد ناظر بازار سرمایه قرار گرفته است، گفت: زمینه استفاده از اطلاعات نهانی با توجه به گزارش‌های قبلی و کنونی منتشر شده از سوی شرکت‌ها نشان می‌دهد که در گزارش‌های پیش‌بینی امکان سوء استفاده از اطلاعات نهانی بیشتر بوده و در حال حاضر با حذف پیش‌بینیسود چنین امکانی از بین رفته است.

به گفته وی حداقل اتفاقی که در این زمینه رخ داده، این است که امکان پیگیری و بررسی گزارش‌های جدید براساس گزارش تفسیری مدیریت افزایش یافته و براین اساس رسیدگی به تخلفات احتمالی نیز افزایش یافته است. این اتفاق تنها در شرکت‌های کوچک بازار سهام نبوده و بسیاری از شرکت‌های بزرگی که تا قبل از این با درصدهای بالایی پیش‌بینی سود خود را محقق می‌کردند، نیز رخ داده است.

وی با استقبال از پیشنهاد امکان تفکیک و طبقه‌بندی تابلوی معاملات بازارهای مختلف بورس و فرابورس در سامانه مدیریت فناوری بورس، در پاسخ به این انتقاد که چرا مؤلفه‌هایی همچون قیمت تمام شده خرید مواد اولیه و فروش یا موجودی انبارها در گزارش‌های تفسیری مدیریت ارائه نمی شود،گفت: گزارش‌های تفسیری مدیریت نه تنها تحلیل بیشتری را برای تحلیلگر فراهم می‌کند بلکه مانع از وقوع انحراف‌ها در پیش‌بینی‌ها می‌شود. هرچند گزارش‌های تفسیری مدیریت فعلی را نمی‌توان به عنوان گزارش‌های کامل و مدونی در نظر گرفت و نمی‌توان انتظار داشت که به طور ۱۰۰درصد با دستورالعمل‌های جدید مطابقت داشته باشد و بتواند نیازها را برطرف کند اما سازمان بورس به طور مداوم برای بهتر شدن سازوکارها در حال پیگیری است.

به گفته وی در سامانه کدال احتمال ایجاد برخی تغییرات و افزایش مجموعه‌ای از اقدام‌ها برای شرکت‌ها در حال انجام بوده و روندهای اصلاحی در حال انجام است.

روشن‌قلب با بیان اینکه نباید موضوع گزارش تفسیری مدیریت را به کل موضوع اصلاح دستورالعمل‌های اصلاحی نحوه انجام معاملات در بازار سهام تعمیم داد، گفت: با پیگیری سازمان بورس و درخواست فعالان بازار سهام می‌توان گزارش تفسیری بهتری به بازار ارائه داد.

رییس اداره نظارت بر ناشران بورسی سازمان بورس تاکید کرد: گزارش‌های با اهمیت در حال حاضر برمبنای بودجه شرکت‌ها است و مقرر شده شرکت ها تا پایان سال مالی چنانچه تغییری نسبت به پیش بینی سود خود داشته باشند، به صورت موازی با گزارش تفسیری مدیریت اعلام کنند.

وی افزود: با توجه به انتشار اطلاعات ۹ ماهه شرکت‌ها به طور طبیعی فراوانی تعدیل سود شرکت‌ها بیشتر بوده و این در حالی است که عدم آگاهی کافی مدیران شرکت‌ها برای ارائه گزارش تفسیر مدیریت ایجاب می‌کند که این گزارش‌ها به تدریج تکمیل و موثر واقع شود. در عین حال نمی‌توان انتظار داشت برای کارشناس بورس وقتی همزمان ۲۰ گزارش ۲۰ صفحه‌ای ارسال می‌شود، در همان نگاه اول متوجه وجود تعدیل با اهمیت سود در گزارش شود و این در حالی است که مسئولیت انتشار اطلاعات با اهمیت برای سهامی که در حال معامله است برعهده مدیران شرکت است. اما اینکه چرا دوره توقف نماد معاملاتی طولانی شده مسئله‌ای قابل درک است.

روشن‌قلب با اشاره به مدت زمان بازگشایی نمادهای شرکت‌های نوع الف و ب از محدودیت سیستم معاملات برای بازگشایی نماد‌های معاملاتی سخن گفت و افزود: با برچیده شدن حجم مبنا و دامنه نوسان باز مشکل انتشار اطلاعات با اهمیت پس از ساعت معاملات و بازگشایی در روز بعد برداشته خواهد شد.

ادامه دارد…