گزارش سی‌امین نشست صبحانه‌کاری بازارسرمایه با موضوع «نقش بیمه در توسعه بازار سرمایه» 27 فوریه 2018 کد خبر : 976186

به‌همت کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران، سی‌امین نشست صبحانه‌کاری بازارسرمایه با موضوع «نقش بیمه در توسعه بازار سرمایه» در روز دوشنبه مورخ ۱۳۹۶/۱۲/۰۷ در محل هتل استقلال پارسیان برگزار شد. در این نشست، دکترعبدالناصر همتی، رییس‌کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و جمعی از فعالان حوزه بیمه و بازار سرمایه به سخنرانی درخصوص وضعیت صنعت بیمه و سنجش نحوه همکاری این صنعت با بازار سرمایه پرداختند.
دکترسعید اسلامی‌بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران ضمن خوش‌آمدگویی به حاضران در نشست بیانیه خود را قرائت نمود. متن بیانیه به شرح زیر است:

سلام
چه اندوهناک که ما هر بار صبحانه‌کاری را با افسوسی آغاز می‎کنیم.
مریم میرزاخانی، ساختمان پلاسکو، کشتی سانچی …
این نشست هم با یادی از درگذشتگان حادثه هواپیمایی آغاز میشود…
امیدوارم کمتر و کمتر شاهد چنین حوادثی باشیم
پیش از آغاز نشست اندکی از فعالیتهای کانون خواهم گفت:
کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران سال مالی منتهی به ۳۰ آذرماه را به پایان رسانده و امیدواریم بهزودی (در هفته آینده) مجمع عمومی خود را برگزار کنیم. کانون با افزایش درآمد ۵۰ درصدی و ارتقای جایگاه خود در بازارهای مالی و ارتباط مؤثر با سیاستگذاران، سال بهنسبت موفقی را پشت‌سر گذاشت. صورتهای مالی کانون منتشر شده است و امیدواریم در آیندهای نزدیک همه ارکان بازارهای مالی صورتهای مالی خود را منتشر کنند.
کانون در سال گذشته علاوه بر توسعه فعالیتهای خود به حوزه مسئولیتهای اجتماعی هم توجه داشته است. بهدلیل همین رویکرد و به واسطه تلاش و تدبیر در طراحی استقرار و اجرای معیارهای مسئولیت اجتماعی در دومین کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی با رویکرد اخلاق حرفهای کانون موفق شد جایزه مسئولیت اجتماعی مدیریت را دریافت کند. این موفقیت را به همه اعضای کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران تبریک میگوییم و امیدواریم در توسعه مسئولیتپذیری اجتماعی در بازارهای مالی کشور موفق باشیم.
ما همچنین بهزودی از فعالیتهای جدیدی در حوزه ارتقای دانش و آموزش و همچنین ارتباطات بینالمللی رونمایی خواهیم کرد.

در اینجا لازم است اشاره کنم که فعالان بازار سرمایه کشور بهشدت نگران سیاستگذاریهای کلان اقتصادی کشور هستند. این سیاستها نه تنها در جهت توسعه بازار سرمایه نیست، بلکه آسیبهای جدی به این بازار وارد خواهد کرد. اتفاق اخیر بازارهای مالی مبنی بر اجازه گواهی سپرده یک‌ساله از این نوع سیاستها است که متاسفانه بدون مشورت و نظرخواهی فعالان و متخصصان بازار سرمایه اخذ شده است. در این مورد نشستها و جلساتی برگزار کرده و میکنیم و امیدواریم تصمیماتی که بر بازار سرمایه اثرگذار است، بدون مشورت اهالی بازار اخذ نشود.
اما امروز
نقش بیمه در توسعه بازار سرمایه مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
بیمه به‌عنوان یکی از مهمترین بخشهای بازارهای مالی هنوز به توسعهیافتگی مطلوب در اقتصاد ایران نرسیده است و حتی بازار سرمایه هم از منافع بسیار ابزارهای مالی مربوط به بیمه بهرهمند نشده است. این البته فرصتی بسیار طلایی برای سالهای پیش رو است و بازار سرمایه و بیمه ایران میتوانند با همکاری هم یکی از مهمترین مسیرها برای پیشرفت را بپیمایند.
از جناب آقای دکتر عبدالناصر همتی رییس کل محترم بیمه مرکزی و همکاران ایشان سپاسگزارم که دعوت کانون نهادهای سرمایهگذاری ایران را پذیرفتند و امیدواریم از متن بحثهای امروز پیشنهاداتی برای ارتقای جایگاه بازارهای مالی در اقتصاد ایران فراهم شود.
برگزاری این جلسه بدون محبت جناب آقای دکتر عبده تبریزی امکانپذیر نبود. از این استاد بزرگوار تشکر میکنم. ابتدا در خدمت جناب آقای دکتر همتی خواهیم بود و پس از آن آقای صادق الحسینی و دکتر روحالله حسینی مقدم سخنانی ایراد خواهند کرد. سپس هم به رسم همیشگی از نظرات دوستان بهره خواهیم برد.

سپس دکترعبدالناصر همتی، رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی (عضو کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران) اظهار داشت: نفوذ بیمه در کشور پایین است. تأمین اجتماعی توسط دولت و انتظار مردم از دولت بابت تأمین امور بیمه‌ای آنها، موجب شد که در ساختار ترکیبی بیمه، بیمه عمر به حداقل برسد و نتواند رشد کند. ترکیب بیمه در کشور باید اصلاح شود.
وی با تأکید بر اینکه حضور شرکت‌های بیمه در بورس به معنای خرید و فروش سهام نیست، خاطرنشان ساخت: بیمه‌ها می‌توانند از طریق بازار اولیه وارد بازار سرمایه شوند و به تعمیق بازار و افزایش حجم آن کمک کنند. تلاش ما بر این است که فعالیت بیمه به صورت خصوصی باشد. بیمه دولتی معنا ندارد. خصوصی شدن بیمه کمک می‌کند تا این شرکت‌ها بتوانند موانع کمتری پیش روی خود داشته باشد. بیمه‌های عمر در راستای توسعه این حوزه و سرمایه‌گذاری بلندمدت در بازار سرمایه نقش قابل‌توجهی دارند و باید به سمت آن حرکت شود.
همتی با اشاره به اینکه بیمه‌ها می‌توانند دو کار اساسی انجام دهند، توضیح داد: اولین اقدام، انتشار اوراق بهادار منتسب به بیمه است که اقداماتی در این راستا انجام شده است و دومین اقدام، معرفی محصولات بیمه عمر متصل به بازار سرمایه است. مانند محصولاتی که بتوان به صندوق‌های سرمایه‌گذاری وصل کرد که به تعمیق بازار و افزایش نقش بازارهای سرمایه در بازار مالی کمک می‌کند.
او تأکید کرد: مسأله بانک‌پایگی کشور و کمک به حفظ حاکمیت آن، مشکلاتی را ایجاد کرده است. اگر بخش حقیقی اقتصاد رشد کند، بازار پول این مسیر را نمی‌رود. تلاش صنعت بیمه، بازار سرمایه و سیستم بانکی باید در راستای بخش حقیقی اقتصاد و نه بخش اسمی آن باشد.
همتی افزود: حدود ۵۵ درصد منابع صنعت بیمه در سپرده‌های بانکی است، این بخش می‌تواند به بازار سرمایه کمک کند و به آن عمق بخشد. اصلاح این روند باید در سطح کلان اقتصاد اتفاق بیفتد و در کنترل ما نیست.
وی ادامه داد: هرچه از دولتی بودن به سمت خصوصی‌شدن پیش برویم و بیمه‌ها خصوصی شوند و مردم از پرداخت‌های پایان دوره دولتی به سمت پرداخت‌های تکمیلی بیمه‌ای بروند، این حوزه رشد بیشتری می‌یابد. همتی در پایان صحبت‌های خود، نسبت به همکاری با بازار سرمایه ابراز امیدواری نمود.
سعید اسلامی‌بیدگلی، دبیرکل کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران نیز تأکید کرد که بازار سرمایه آمادگی طراحی ابزارهای بیمه‌ای را دارد.

سپس سیدمحمدصادق الحسینی، مدیرعامل شرکت توسعه کسب و کار سبا (عضو کاون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران)؛ به بررسی وضعیت شرکت‌های بیمه و سرمایه‌گذاری‌های آنها پرداخت: اکنون زمان اتصال بازار بیمه و بازار سرمایه است. هرچند صنعت بیمه سهم کمی از تولید ناخالص داخلی دارد اما ظرفیت بزرگی را داراست و حوزه بیمه در کشور به‌دلیل اینکه توسعه‌یافتگی کمتر نسبت به سایر بازارهای مالی دارد، یک فرصت برای سرمایه‌گذاری در آینده است چون رشد قابل‌توجهی در آینده و احتمالاً بیشتر از سایر صنایع مالی خواهد داشت.
او ادامه داد: متوسط سرمایه‌گذاری‌های بورسی در صنعت بیمه در ایران، کمتر از ۱۰ درصد است. این در حالی است که در کشورهای پیشرفته، بیش از ۷۰ درصد سرمایه‌گذاری‌ها در انواع اوراق و بازار سرمایه است.
الحسینی با تأکید بر اینکه صنعت بیمه چاره‌ای جز بانک‌زدایی از سرمایه‌گذاری‌های خود ندارد، توضیح داد: از آنجا که نظام بانکی با بحران مواجه است، خطرات تهدیدکننده آن، صنعت بیمه را نیز تهدید می‌کند. وی درخصوص وضعیت ابزارهای بیمه‌ای در بازار سرمایه ادامه داد: سهم صنعت بیمه از ابزارهای بازار سرمایه ناچیز است و نیاز به طراحی ابزارهای جدید وجود دارد. پیشنهاد می‌شود تا کارگروهی بین شرکت‌های بیمه و بازار سرمایه تشکیل شود تا موارد اتصال این دو بازار بررسی و در راستای آن حرکت شود. بازار سرمایه در دنیا با اوراق مختلف به نوعی به‌عنوان پشتوانه اتکایی شرکت‌های بیمه مستقیم عمل می‌کند.
او ادامه داد: خدمات مشترک بانک و بیمه (Bancassurance) در ایران توسعه نیافته است. خدمات شرکت‌های بیمه باید بانکیزه شود و شرکت‌های بیمه نیاز دارند تا از ظرفیت‌های شبکه بانکی برای فروش و بازاریابی خدمات خود استفاده کنند.

در ادامه نشست سیدروح‌اله حسینی‌مقدم، معاون نظارت بر ناشران شرکت بورس اوراق بهادار تهران: بخش قابل‌توجهی از شرکت‌های بیمه در بازار سرمایه لیست شده‌اند. ارزش بازار شرکت‌های بیمه حدود پنج هزار میلیارد تومان است اما بازار خوبی ندارند چون نقدشوندگی پایینی دارند. شرکت‌های بیمه نقدشونده نیستند و اگر به نقدشوندگی به‌عنوان پارامتر اساسی توجه شود، این شرکت‌ها به قیمت اصلی خود می‌رسند.
حسینی‌مقدم با تأکید بر نقدشوندگی و شفافیت به‌عنوان دو ضعف شرکت‌های بیمه در بورس گفت: علاوه بر نقدشوندگی، شفافیت صورت‌های مالی نیز مسأله قابل‌توجه دیگر در حوزه شرکت‌های بیمه‌ای است. سال‌ها است که وضعیت شفافیت شرکت‌های بیمه در بازار سرمایه تغییری نکرده و روند رو به رشدی نداشته است. قابلیت اتکای گزارش‌های شرکت‌های بیمه رشد نکرد. شرکت باید پیش از ارسال گزارش‌ها به بیمه مرکزی، آن را در کدال منتشر کنند.
حسینی مقدم با اشاره به اینکه به حقوق سهامداران شرکت‌های بیمه بی‌توجهی شده است، ادامه داد: حقوق سهامداران و ذی‌نفعان در بانک و بیمه مانند سایر صنایع یکسان نیست و ذی‌نفعان سهم خود را دریافت می‌کنند اما سهامداران بی بهره می‌مانند و سود خود را دریافت نکرده‌اند، به همین دلیل تمایلی به آن ندارند.

در ادامه نشست حاضران به پرسش سؤالات خود درخصوص مطالب ارائه شده پرداختند.
الویری، مشاور مالی شرکت انرژی دانا؛ درخصوص دلایل تمایل نداشتن مردم به سرمایه‌گذاری در بورس گفت: کیفیت بورس در ایران و مشکلات آن در حوزه شفافیت موجب کاهش اعتماد به این بازار شده است. هم‌چنین عدم‌انطباق ریسک و بازده نکته قابل‌توجه دیگر در این حوزه است.
مرتضی اعلاباف، عضو هیأت‌علمی دانشکده بیمه دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر مسأله تعهدات شرکت‌های بیمه گفت: مشکل اصلی، عدم درک بازارهای مالی از تعهدات شرکت‌های بیمه است. دلیل اینکه بازارهای مالی به سمت بیمه نمی‌روند، این است که تعهدات آن را نمی‌شناسند و البته شرکت‌های بیمه هم این تعهدات را معرفی نمی‌کنند. لازم است این تعهدات شفاف شوند.
در پایان رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به موارد مطرح شده از سوی حاضران جلسه مواردی را توضیح داد. وی درخصوص حاکمیت شرکتی گفت: اساسنامه به اتمام رسید و حاکمیت شرکتی به زودی در شرکت‌های بیمه‌ای اجرا خواهد شد. هم‌چنین درخصوص ضرر سهامداران شرکت‌های بیمه‌ای بورسی گفت: سود سال جاری نسبت سال‌های گذشته بسیار کاهش یافته است اما سودهای آن سال‌ها واهی بود چرا که این شرکت‌ها ذخیره نگرفته بودند اما آنها را مکلف به این کار کردیم و اکنون دو سال است که شرکت‌ها، ذخیره‌ها را به‌خصوص در حوزه شخص ثالث می‌گیرند. به‌همین دلیل سهام آنها در بورس ریزش کرد اما این وضعیت به تدریج بهتر می‌شود. همتی در رابطه با توسعه بیمه عمر در کشور خبر از تأسیس یک شرکت در این حوزه داد: بیمه باران در حوزه بیمه عمر به زودی شروع به فعالیت می‌کند.

– پایان –