تقویت بیش از ۵۰ درصدی ارزهای خارجی در مقابل ریال طی شش‌ماهه گذشته 19 مه 2018 کد خبر : 976786

علی اسلامی‌بیدگلی، رییس هیأت‌مدیره شرکت مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی (عضو کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران)، به بررسی موضوعاتی همچون اثرات روانی، اثرات اقتصادی بلندمدت، تلاطمات بازار ارز و سکه و طلا، تأثیرات مثبت ناشی از یک رویداد منفی، اثر مستقیم بر بازار سرمایه و بالا رفتن ارزش جایگزینی شرکت‌ها پرداخته است. 

به‌گزارش روابط‌عمومی کانون به‌نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، به‌گفته این کارشناس بازار سرمایه، در جمع‌بندی کلی به نظر می‌رسد بخش عمده آنچه اثرات اقتصادی خروج امریکا از برجام بوده، در بازار منعکس شده و حتی ممکن است از این پس برخی سرمایه‌گذاران با پذیرش اندکی ریسک نسبت به خرید دارایی‌هایی که هنوز خود را با مفروضات جدید تطبیق نداده اند، اقدام کنند.

وی افزود: تا حدودی رشد ماه‌های گذشته بخش مسکن ناشی از این اتفاق است و این موضوع می‌تواند برای خرید سایر دارایی‌ها، از جمله دارایی‌های مالی و سهام شرکت‌ها نیز صادق باشد. مذاکرات  آینده با سایر طرف‌های برجام می‌تواند چشم‌انداز تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را با دقت بیشتری ترسیم کند.

بررسی اثرات روانی

رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی اظهار داشت: استراتژیست ها بیان می دارند که گاهی اوقات برخی از تهدیدها و نقاط ضعف، منجر به ایجاد فرصت می شود. در بازار سرمایه ایران نیز این موضوع مصداق دارد و متاسفانه به دلایل بسیار، سرمایه گذاران عمدتا به صورت فردی و مستقیما، در بازار سرمایه ایران سرمایه گذاری می کنند.

به گفته اسلامی بیدگلی،  این موضوع باعث شده است که تاثیرپذیری بازار سرمایه ایران از ریسک های سیستماتیک بسیار بالا رود. در چنین شرایطی تاثیر پذیری بازار از این ریسک ها، همراه با بروز رفتارهای هیجانی ناشی از پیش بینی هایی است که این سرمایه گذاران از خود بروز می دهند.

وی ادامه داد: این پدیده منجر به این اتفاق شده که در بسیاری از اوقات، بازار سرمایه ایران، تاثیر ناشی از یک ریسک سیستماتیک را قبل از وقوع در جدی ترین سطح خود مشاهده کند و به اصطلاح عامیانه تبعات آن را پیش خور کند.

این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: وقایع اخیر به وجود آمده در مورد برجام یک ریسک سیستماتیک محسوب می شود و خروج امریکا از آن و برگرداندن تحریم ها از جانب کلیه طرف ها از جمله اروپا، به زعم بسیاری از کارشناسان بالاترین سطح طیف بدبینانه آن محسوب می شود. نتیجه این بخش این است که اگر یک ریسک سیستماتیک جدید به عنوان عواقب پسا خروج امریکا از برجام، بحران جدید سیاسی ایجاد نکند، اثرات روانی آنچه که تا کنون در عرصه سیاست بین الملل در مورد برجام اتفاق افتاده ، پیش خور شده و کمی بعید است از این پس با فرض ثبات سایر متغیر ها، بازار به این موضوع عکس العمل منفی بیش‌تری نشان دهد.

اثرات اقتصادی بلندمدت

 به گفته اسلامی بیدگلی، طی سالیان گذشته شاید این اولین بار است که غرب در مورد تحریم های اقتصادی ایران ناشی از یک اتفاق سیاسی، اتفاق نظر ندارد.

رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی اظهار داشت: شرکت های اروپایی در طی این دو سال و اندی چندین قرارداد با طرف ایرانی منعقد کرده اند و همچنین موضع خود را از امریکا در مورد توافقات برجام جدا کرده اند. سطح تاثیر پذیری اقتصاد، در این روزها بستگی بسیاری به میزان پایبندی تصمیم گیران سیاسی اروپا به توافقات برجام دارد.

وی با بیان اینکه  اگر اروپا به تمام بندهای برجام که تبعات اقتصادی دارد پایبند باشد، میزان تاثیر پذیری اقتصادی بلند مدت ناشی از این اتفاق، بسیار کاهش خواهد یافت، گفت: روزهای آینده و مذاکرات طرف های ایرانی با اروپایی ها و البته چین و روسیه میزان تعهد آن ها را تا حدودی مشخص خواهد کرد.

 اسلامی بیدگلی یادآور شد: نتیجه این بخش این است که در صورت تداوم بدون تغییر برجام بدون امریکا و پایبندی سایر طرف ها و به ویژه اروپا، به بندهایی که اثرات اقتصادی دارند و همچنین بقای قراردادهایی که تاکنون با طرف های اروپایی یا متحدان آن ها منعقد شده است، آن گاه تاثیر بلند مدت کمتری ناشی از این اتفاق پیش بینی می شود.

نوسانات بازار ارز، سکه و طلا

رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی درخصوص تغییرات بازار ارز، سکه و طلا هم اظهار داشت: ارزهای خارجی طی شش ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد در مقابل ریال تقویت شده اند؛ به تبع آن سکه و طلا نیز تقریبا چنین رشدی در این مدت تجربه کرده اند.

اسلامی بیدگلی خاطرنشان کرد: این موضوع نشان می دهد که رفتارهای هیجانی ناشی از یک ریسک سیستماتیک، در مورد بازار ارز و طلا نیز صدق می‌کند و بنابراین به نظر می رسد عمده اثرات سوء ناشی از این رویداد نیز از قبل ایجاد شده است. بنابراین بعید به نظر می رسد با فرض ثبات سایر متغیرها، ارز و طلا تلاطمات بیش از ۱۰ الی ۲۰ درصد را در حالت بدبینانه تجربه کنند.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، طبیعی است که چنانچه تنش ها تشدید شود یا ریسک سیستماتیک دیگری همزمان اتفاق افتد، این پیش بینی دچار تغییر می شود. از سویی دیگر با توجه به رشد قابل توجه ارز و پیامد آن طلا ، در ماه های گذشته مترتب بر این رویداد، ممکن است در صورت ایجاد آرامش نسبی این بازارها حداقل دو ماه آینده را با نوسانات کمتر و شیبی متمایل به پایین سپری کنند.

تاثیرات مثبت ناشی از یک رویداد منفی

اسلامی بیدگلی گفت: اتفاق نامبارک رشد بی رویه ارز و نا آرامی های اخیر، علی رغم جنبه های منفی بسیار، از جهاتی مثبت نیز بوده است. رشد ارز و بهای جهانی نفت، باعث می شود در آمد دولت افزایش یابد. (البته با این پیش فرض که کل توافق بر هم نمی خورد و ایران می تواند روزانه بیش از ۲.۵ میلیون بشکه نفت بفروشد و وجوه آن را دریافت کند.)

وی با اشاره به اینکه  ارز در بودجه ۳۵۰۰ تومان و نفت ۵۸.۵ دلار در نظر گرفته شده است، گفت: اکنون نفت از ۷۰ دلار فراتر رفته  و ارز نیز با مفروضات دولت با رشد ۲۰ درصدی مواجه شده و به ۴۲۰۰رسیده است و در بازار آزاد نیز با نرخی بالاتر اژ ۴۰ الی ۵۰ درصد نرخ دولتی مورد مبادله قرار می گیرد.

این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: حتی با فرض بهای ارز دولتی، دولت امسال دارای مازاد درآمدی معادل ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار خواهد بود و این موضوع شاخص توانگری مالی دولت را به میزان قابل ملاحظه ای افزایش خواهد داد. درآمدی که در مخارج دارای محدودیت دولت در بودجه برای آن سرفصلی ایجاد نشده و دست دولت در مصارف آن بازتر است. نتیجه این بخش این است که با فرض تداوم بدون تغییر برجام بدون امریکا، اوضاع مالی دولت، بهبود قابل ملاحظه ای خواهد داشت و این موضوع می تواند، رکود نسبی اقتصادی را کمتر کند.

کدام شرکت ها منتفع می شوند؟

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه محورهای ذکر شده،  مقدمه ای است بر اینکه بتوان میزان اثربخشی این رویداد بر بازار سرمایه را بهتر تخمین زد، گفت:  رشد بهای ارز خارجی، باعث می شود درآمد و عایدی شرکت هایی که فروش محصولاتشان بر مبنای ارز است، به میزان فزاینده ای افزایش یابد. البته با این پیش فرض که آن ها بتوانند با افزایش قیمت ها، همان سطح مقداری فروش را حفظ کنند.

به اعتقاد اسلامی بیدگلی، شرکت های پتروشیمی، فلزی، معدنی و حتی پالایشگاهی ها با تمام ابهاماتشان، می توانند از این اتفاق بسیار منتفع شوند. از سویی دیگر رشد بهای ارز باعث افزایش بهای تمام شده ی کالاهایی خواهد شد که ارزبری بالایی دارند.

وی ادامه داد:  شرکت های گروه خودروسازی، و شرکت هایی که مواد اولیه تولیدی خود را از کشورهای دیگر تامین می کنند، از این دسته هستند. البته با این پیش فرض که آن ها نمی توانند افزایش بهای تمام شده را به مصرف کننده نهایی و خریداران کالاها منتقل کنند که شاید به دلیل عدم افزایش قدرت خرید مردم متناسب با آن، بسیاری از آنها توان چنین افزایش قیمتی را بر  محصولاتشان ندارند.

اسلامی بیدگلی با بیان اینکه دولت برای حمایت و کمک به این دسته از شرکت ها اعلام کرده است که ارز مورد نیاز آن ها را با دلار معادل ۴۲۰۰ تومان تامین خواهد کرد، افزود: در این صورت شاید بتوان اثرات منفی ناشی از افزایش ارز برای این دسته از شرکت ها را به حداقل رساند. کلید واژه این موضوع هم توان تامین ارز تولید کنندگان توسط دولت با نرخ اعلامی است.

بالا رفتن ارزش جایگزینی شرکت ها

رییس هیات مدیره شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی از دیگر پیامدهای مثبت اتفاق بد افزایش ناگهانی ارز را بالا رفتن ارزش جایگزینی شرکت ها دانست و گفت: ارزش دلاری جایگزینی شرکت های بورسی طی شش ماه گذشته تقریبا نصف شده است.

به گفته اسلامی بیدگلی، این اتفاق ضمن ایجاد انگیزه برای آن دسته از سرمایه گذاران داخلی که علاقه به خرید دارایی دارند، فرصت بسیار مطلوبی را برای سرمایه گذاران خارجی ایجاد می کند.

وی افزود: یک‌کارخانه ۳۶۰ میلیارد تومانی سال گذشته ۱۰۰ میلیون دلار بوده و متاسفانه امروز با افزایش بهای دلار به محدوده ۶۰۰۰تومان، ارزش دلاری آن به حدود ۶۰ میلیون دلار تنزل یافته است. نتیجه این است که در صورت عدم افزایش ریسک ها، سرمایه گذاران خارجی انگیزه بیش‌تری برای سرمایه گذاری با بهای دلاری کمتر در سهام شرکت های ایرانی خواهند داشت.

افزایش قیمت کالاها و درآمد اتفاقی شرکت ها

اسلامی بیدگلی خاطرنشان کرد: افزایش بهای ارز در کوتاه مدت باعث می شود شرکت ها از محل افزایش قیمت کالاهای خود یک درآمد اتفاقی ایجاد کنند.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان  افزود: در این شرایط شرکت ها اکثرا دارای موجودی کالا با بهای تمام شده پایین هستند و رشد غیر یکنواخت قیمت ها، منجر به ایجاد یک درآمد اتفاقی است که بعضا می تواند از کل سود عملیاتی برخی از بنگاه ها در آن سال بزرگتر باشد؛ اتفاقی که در سال های ۹۰ و ۹۱ نیز با رشد مقطعی ارز برای بسیاری از بنگاه ها افتاد.