در جلسه روز گذشته عصرانه کاری کانون سرمایه گذاری ایران فعالان و مدیران بازار سرمایه کشور گرد هم آمده و به بررسی محتوای منشور کمیته حسابرسی و حسابرس داخلی پرداخته و نقطه نظرات اصلاحی خود را ارایه کردند .
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی کانون سرمایه گذاری ایران ، در این جلسه دبیر کل کانون با بیان اینکه کانون تشکلی صنفی برای ارایه نقطه نظرات اعضای کانون و فعالان بورس در خصوص فرآیندهای بخش های مختلف بازار سرمایه است اعلام کرد :این دست جلسات به منظور تصمیم گیری هرچه بهتر مسئولان تصمیم ساز بازار سرمایه در راستای توسعه کمی و کیفی بازار تشکیل می شود .
بهروز خدارحمی افزود : به همین منظور و با توجه به درخواست بورس اوراق بهادار در خصوص ارایه نظرات اصلاحی فعالان و مدیران ارشد بازار درباره تدوین نهایی منشور کمیته حسابرسی و حسابرسی داخلی ،تمامی اعضا گرد هم آمدیم تا در این راستا به همکاران خود در سازمان بورس کمک کنیم .
وی تأکید کرد برگزاری این جلسات از یکسوسازی تصمیمات قانونی جلوگیری کرده و موجب می شود تمامی ابعاد و نظرات کارشناسی خبرگان بازار سرمایه در تدوین هماهنگ و مؤثر قوانین لحاظ شود.
در صورت درست عمل کردن سیستم کنترل داخلی ،به هیأت مدیره شرکت ها کمک شایانی خواهد شد
مداحی ، رئیس اداره امور حسابرسی و گزارشگری مالی سازمان بورس اوراق بهادار، در آغاز جلسه به بیان پیشینه ای از مطالعات تطبیقی در سایر شرکت ها در خصوص طراحی منشور کمیته حسابرسی و حسابرس داخلی پرداخت و گفت :
پیش نویس دستورالعمل در زمان مدیریت دکتر رحمانی در شرکت بورس اوراق بهادار تدوین و به سازمان بورس ارایه و در نهایت به منظور نظرخواهی از خبرگان حوزه حسابداری پیش نویس نهایی برای تمامی شرکت ها و مؤسسات حسابرسی ارسال شد .
وی افزود : در همین راستا کمیته ای در جامعه حسابداران رسمی تشکیل و بررسی های نهایی اعمال شد و سپس در اردیبهشت ماه سال ۹۱ به تصویب سازمان بورس رسید .
وی با بیان اینکه به منظور تکمیل فرآیند و اجرایی شدن کار ، دو منشور تدوین شد تأکید کرد: در ماده ۱۰ این منشور آمده است کمیته حسابرسی باید شامل سه الی پنج نفر باشد که باید مستقل عمل کند.
مداحی یکی از اهداف مهم این دستورالعمل را پوشش مسئولیت های هیأت مدیره دانست و گفت : از آنجا که به موجب قانون بازار اوراق بهادار تأخیر اطلاع رسانی، عدم شفافیت و غیره جرم شناخته می شود بنابراین اگر سیستم کنترل داخلی درست عمل کند به اعضای هیأت مدیره کمک شایانی خواهد شد .
بهبود ساختار اجرایی شرکت ها در صورت پیاده سازی مناسب این دستورالعمل
علی رحمانی ، رئیس هیأت مدیره انجمن حسابرسان داخلی دستورالعمل فوق را کاری ارزشمند دانست و گفت : نحوه پیاده سازی این دستورالعمل بسیار مهم است بنابراین شرکت ها باید از این امر استقبال کنند چرا که این امر به بهبود ساختارهای اجرایی در شرکت ها منجر می شود .
وی با بیان اینکه این مفاهیم در دنیای مالی جواب داده است تأکید کرد :حسابرسان داخلی هم به لحاظ کنترلی هم به لحاظ مشاوره ای برای هر مجموعه ای مفیدند به شرط آنکه عمیق اجرا شود .
چارچوب کنترل داخلی ، قلب کمیته حسابرسی
کثیری، مشاور ارشد حوزه حسابرسی در امور بانک ها چارچوب کنترل داخلی را قلب کمیته حسابرسی دانست و گفت : وجود کنترل داخلی از بروز تقلب در نظام های مالی جلوگیری می کند و چارچوب کنترل داخلی محور اصلی راهبری شرکت ها به حساب می آید.
وی ادامه داد : نظام راهبری دو بال دارد ، یکی نظارت است که این بعد را تقویت می کند و از بروز تقلب پیشگیری خواهد کرد .
۴نقد بر منشور کمیته حسابرسی و حسابرسی داخلی
حسین زارعی مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری صنعت و معدن نیز ضمن تقدیر از تدوین چنین منشوری گفت : بین واحد های کوچک و بزرگ بر اساس استانداردهای حسابرسی دنیا در کنترل های داخلی و کمیته حسابرسی تفاوت وجود دارد .
وی با بیان اینکه کنترل داخلی دارای پنج چرخه مهم هستند تأکید کرد : خرید ، فروش ، تولید ، حقوق و دستمزد و وجه نقد چرخه های این فرآیند هستند که شرکت های سرمایه گذاری دو بخش آخر را دارند که باید به این مسئله به دقت نگریسته شود .
وی نکته بعد را هزینه بر بودن پنج نفر عضو کمیته حسابرسی دانست و گفت : این از جمله هزینه هایی است که به ویژه برای شرکت های سرمایه گذاری با توجه به ماهیت آنها هزینه بالایی است .
زارعی سومین نقد خود بر منشور تدوین شده کمیته حسابرسی را تفاوت کشورها در تدوین چنین منشوری عنوان کرد و گفت : در ایران تمرکز نظارت وجود دارد اما در کشورهای دیگر چنین تمرکزی نیست بنابراین آنها چنین کمیته ای را تشکیل دادند تا از این نظارت بهره مند شوند .
وی در عین حال انتخاب حسابرس توسط هیأت مدیره را نشدنی دانست و افزود : تنها سازمان حسابرسی قادر به انجام این کار است .
پیشنهاد استقرار کمیته حسابرسی در شرکت های فرعی
زاهدی، معاون اقتصادی و پشتیبانی شرکت سرمایه گذاری ایران نیز در ادامه گفت : استقرار دستورالعمل ها نیازمند این است که وضعیت فعلی را بسنجیم .
وی افزود : استقرار کمیته حسابرسی در شرکت ها خود یک کنترل داخلی است و باید در شرکت های فرعی هم مستقر شود بنابراین آموزش در این خصوص از جایگاه ویژه ای برخوردار است .
ایجاد کمیته حسابرسی قدرتمند در صورت توجه ویژه هیأت مدیره
ناصر امیدواری دیگر فعال بازار سرمایه با اشاره به مثبت بودن دستورالعمل چنین سیستمی در بدنه شرکت ها گفت : کمیته حسابرسی پنج عضو دارد که سه عضو آن مستقل هستند و یکی از اعضای هیأت مدیره شرکت ریاست این کمیته را برعهده خواهد داشت .
مدیر حسابرسی داخلی شرکت بورس وجود حسابرس مستقل در دو جلسه از حداقل ۶ جلسه کمیته حسابرسی را از مبانی استقلال این کمیته دانست و گفت : با وجود کمیته حسابرسی ، حسابرس ریسک کمتری خواهد داشت . بنابراین تنها زمانی کمیته حسابرسی قدرتمندی بوجود خواهد آمد که هیأت مدیره توجه ویژه ای به آن داشته باشد .
مزیت کنترل داخلی بر ارزیابی های سازمان حسابرسی
مدیرعامل مؤسسه حسابرسی و مشاوره فرداپدید نیز با اشاره به تعریف کوزو کنترل داخلی را مجموعه اقدامات و فرآیند هایی دانست که هم اهداف مدیریت ، هم عملیات کارا و اثربخش را دربر می گیرد و بر اساس آن همه گزارش ها قابل اتکاست .
ارجمندی گفت : حسابرسان سیستم کنترل داخلی را دائماً ارزیابی و به روز می کنند در حالیکه در سازمان حسابرسی فقط ادعاهای مدیریت مورد ارزیابی قرار می گیرند .
وی گفت : بر این اساس این فرآیند صرفاً با مقاصد گزارشگری مالی مرتبط نیست و تقاضای آن تمام کنترل های داخلی را دربر می گیرد .
استقرار حسابرسی داخلی به تنهایی چاره ساز نیست
سعید اسلامی بیدگلی نیز در این جلسه با مؤثر خواندن چنین طرح هایی در شفافیت سازی بازار سرمایه خطاب به مسئولان سازمان بورس تأکید کرد : بهتر بود که این منشور برنامه زمانبندی مشخص را به پیوست داشت تا مشخص می شد که در مسیر طراحی این منشور ابتدا شرکت های دولتی ملزم به اجرای آن بودند و سپس این امر به شرکت های خصوصی نیز تسری می یافت .
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی با طرح این سؤال که آیا با توجه به تخلف هایی که در بازار سرمایه وجود دارد ایا گزارش های چنین کمیته ای به صورت کامل اعلام می شودیا خیر گفت : اطلاعات به صورت مطلوبی اطلاع رسانین می شود و شرکت های زیادی هستند که خود را مقید به افشای این اطلاعات نمی دانند .
وی تصریح کرد : حاکمیت شرکتی یک ادبیات صرفاً حسابداری و حسابرسی نیست و برای رسیدن به شفافیت مدنظر استقرار حسابرسی داخلی به تنهایی چاره ساز نخواهد بود.
ضرورت تدوین منشور مدیران
هوشنگ خستویی ، حسابرس خبره بازار سرمایه نیز در این جلسه گفت : به عقیده من ابتدا باید منشور مدیران نوشته شود که چه چیز را باور دارند . باید کارکنان شایسته داشته باشیم و باید به این نکته توجه شود که فلسفه مدیریت چیست ؟ ساختار عمومی بنگاه چگونه است ؟ و بدانیم که مدیر باید به مثابه سیاست گذاران عمل کند.
عضو انجمن حسابداران خبره تأکید کرد : پس از چنین فرآیندی وجود چنین منشوری می تواند به اهداف مدنظر خود برسد و بنگاه ها را به شفافیت مورد نظر و مدیریت کارآتر نزدیک کند .
چند پرسش از مسئولان بورس
مدیرعامل شرکت سرمایه گذاری آتیه اندیشان مس از دیگر حاضران این جلسه سخنان خود را با طرح این سؤال آغاز کرد :چقدر نظارت های گوناگون بر بنگاه های اقتصادی صورت می گیرد ؟
مهرانی افزود :سازمان بازرسی ، سازمان حسابرسی ، دیوان محاسبات ، سازمان بورس و سایر ارکان نظارتی آیا توانسته اند مانع تخلفات بشوند ؟ آیا با وجود این همه نظارت فرصت کافی برای کارکردن بنگاه ها وجود دارد ؟ و آیا فرهنگ لازم برای اجرای این منشور وجود دارد ؟
وی هم چنین با ذکر سؤالی از مسئولان بورس گفت : آیا کمیته حسابرسی صلاحیت دارد که حسابرسان مستقل را ارزیابی کند ؟
مهرانی از تدوین کنندگان منشور خواست تا از حقوقدانان نیز در تدوین نهایی منشور کمک بگیرند.
ضرورت کمک به استقرار دستورالعمل راهبری شرکتی
جمشیدی فرد مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری معیار گفت : دستورالعمل راهبری شرکتی سالهاست که مطرح می شود اما هنوز اجرایی نشده، بنابراین با وجود نقایص موردی باید به استقرار این فاکتور مهم کمک کرد .
استقبال سازمان بورس از نقطه نظرات اصلاحی پیرامون منشوریادشده
در پایان این نشست مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار ضمن تشکر از برگزاری این جلسه ، زمان جمع آوری نظرهای اصلاحی در خصوص این منشور را تا ۲۰ آبان ماه اعلام کرد و گفت : منشور از کیفیت مناسب برخوردار است ولی مهمتر از آن تمایل مدیران برای اجرای آن است .
امیرحمزه مالمیر گفت : اگر بنگاه های اقتصادی در گذشته کمیته های مختلف نظارتی را در سیستم خود مستقر می کردند قطعاً این همه نظارتهای مختلف صورت نمی گرفت .
وی با بیان اینکه در طراحی این منشور ها جایگاه شرکت ها بر اساس نوع فعالیتها متفاوت است تأکید کرد : بین شرکت های سرمایه گذاری و هلدینگ ها باید تفاوت قایل شد . در عین حال که کمیته حسابرسی رابطه شرکت های فرعی و اصلی را قوی تر خواهد کرد .
مالمیر اظهار داشت : کمیته حسابرسی هم چنین می تواند بین شرکت فرعی و مادر ارتباط قوی برقرار کند به فعالیت ها و عملکرد ها اطمینان دهد.
وی در پایان از ارایه نقطه نظرات اصلاحی پیرامون منشور یادشده استقبال کرد و گفت : پیشنهادات و نظرات اصلاحی اعلام شده به سازمان بورس حتماً مورد بررسی و مطالعه قرار خواهد گرفت .
