انتظارات خاص چالش تقسیم سود شرکت‌ها 04 آگوست 2018 کد خبر : 977499

علی سنگینیان، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی و گردشگری (عضو کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران): مجامع شرکت‌های سهامی عام همواره محل کشمکش میان سهامداران و مدیران شرکت‌هاست. سهامداران تلاش می‌کنند حداکثر سود قابل‌تقسیم دوره مالی را به خود اختصاص دهند و مدیران هم تلاش می‌کنند که سهامداران را به دریافت سود کمتر مجاب کنند. 

رییس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران: این کشمکش برآیند انتظارات نامتقارن است. سهامداران به سود تقسیمی به‌عنوان بخشی از بازده سرمایه‌گذاری محقق شده خود می‌نگرند و طبعا دریافت نقدی و سریع‌تر آن را به سرمایه‌گذاری مجدد ترجیح می‌دهند، به‌ویژه اگر به عملکرد مدیران شرکت انتقاد داشته باشند. برای مدیران هم سود شرکت، در دسترس‌ترین و ارزان‌ترین منبع مالی است. بنابراین ترجیح می‌دهند برای تأمین سرمایه درگردش یا سرمایه مورد نیاز طرح‌های توسعه‌ای به منابع داخلی خود اتکا کنند.
البته این کشمکش در میان شرکت‌های بورسی ایران حادتر است و بر همین اساس شاهد هستیم بخش عمده سود قابل‌تقسیم شرکت‌ها در مجامع عمومی میان سهامداران توزیع می‌شود. آمارهای فدراسیون جهانی بورس‌ها نیز موید این ادعاست.

بر اساس آمار مقایس های منتشر شده توسط فدراسیونُ، بازده ناشی از سود نقدی (Dividend Yield) شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران همواره در میان بیشترین‌ها است.
توزیع سود بالا اگرچه برای سهامداران جذاب است اما منابع داخلی شرکت‌ها را از بین می‌برد و شرکت‌ها را مجبور می‌سازد برای تأمین‌ سرمایه در گردش یا اجرای طرح‌های توسعه‌ای به منابع خارج از شرکت از جمله وام یا بازار بدهی متوسل شوند که معمولا پرهزینه‌تر و در مواردی حتی برهم زننده ساختار مطلوب سرمایه شرکت است.

این موضوع در شرایط فعلی اقتصاد کشور نمود بارزتری پیدا کرده است. زیرا عملا تأمین مالی از بازار پول و بازار بدهی اگر نگوییم غیرممکن، بسیار سخت و پرهزینه شده است. از طرف دیگر بخش عمده سود ساخته شده در برخی شرکت‌ها و بانک‌ها عملاً سود کاغذی است که تقسیم آن جز فشار مضاعف بر ساختار مالی شرکت‌ها و ناتوانی برای انجام امور جاری و توسعه‌ای، نتیجه دیگری برای سهامداران و بازار نخواهد داشت. هرچند شرکت‌ها تلاش می‌کنند با توجیه سهامداران برای موافقت با افزایش سرمایه از خروج منابع مالی جلوگیری کنند، اما منابع واقعی در اختیار مدیران نخواهد بود.

اصلاح قانون تجارت و پرداخت سریع‌تر سود به سهامدارانُ، می‌تواند تا اندازه‌ای انتظارات سهامداران را پاسخ دهد؛ اگرچه کسب سود سرمایه ای (ناشی از افزایش قیمت سهام) مناسب در کنار اصلاح نرخ‌های بازار پول و هم‌چنین عملکرد مناسب مدیران نتایج بهتری در پی خواهد داشت.

– منتشر شده در هفته‌نامه اطلاعات بورس شماره ۲۶۲