آیین‌نامه اجرایی قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱- اصطلاحات و واژه‌های اختصاری تعریف شده در ماده یک قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴، در این آیین‌نامه نیز به همان مفاهیم به‌کار برده می‌شوند. سایر اصطلاحاتی که در این آیین‌نامه به‌کار رفته است، دارای معانی زیر می‌باشند:
۱- قانون: قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران- مصوب ۱۳۸۴
۲- نهادها و تشکل‌های تحت نظارت: کلیه نهادها و تشکل‌هایی که براساس قانون، مجوز تأسیس یا فعالیت خود را از شورا یا سازمان دریافت نموده باشند از قبیل بورس‌ها، بازارهای خارج از بورس،کانون‌ها، بازارهای مشتقه، بورس‌های کالایی، شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و نهادهای مالی.
ماده ۲- پس از پذیرش اوراق بهادار براساس ماده(۳۰) قانون، معاملات آن در هر بورس براساس مقرراتی خواهد بود که به تصویب شورا می‌رسد.
ماده ۳- بورس‌ها، کانون‌ها، بازارهای خارج از بورس و شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، تشکل خودانتظام محسوب می‌شوند. مصادیق سایر تشکل‌های خودانتظام توسط شورا تعیین می‌شوند.
ماده ۴- شرکت‌های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، شرکت‌های(هلدینگ) و سبدگردان‌ها از مصادیق نهاد مالی محسوب می‌شوند. سایر مصادیق نهادهای مالی با رعایت بند(۲۱) ماده (۱) قانون توسط شورا تعیین می‌شوند.
ماده ۵- نهادها و تشکل‌های تحت نظارت مشمول مقررات «قانون»، این آیین‌نامه و همچنین مقرراتی که در چارچوب اختیارات قانونی توسط ارکان ذی‌صلاح بازار اوراق بهادار وضع می‌گردد، هستند.
ماده ۶- شورا مرجع تعیین و تصویب انواع «اوراق بهادار قابل معامله» موضوع بند(۲۴) ماده(۱) قانون است. سازمان از انتشار و یا معامله انواع اوراقی که هنوز در زمره اوراق مذکور قرار نگرفته‌اند جلوگیری می‌کند. مقررات لازم در این خصوص به پیشنهاد هیئت مدیره سازمان به تصویب شورا خواهد رسید.
ماده ۷- چگونگی تشکیل، رسمیت یافتن و اداره جلسات شورا، تصمیم‌گیری و ابلاغ مصوبات آن طبق دستورالعملی خواهد بود که به تصویب شورا می‌رسد.
ماده ۸- سازمان باید نشان، مهر و یک نشریه ویژه داشته باشد. انتشار این نشریه با رعایت مقررات قانونی مربوطه یکسال پس از شروع فعالیت سازمان با درج موارد زیر الزامی است:
۱- مقررات و ضوابط مربوط به بازار اوراق بهادار با ذکر تاریخ تصویب، مرجع یا مراجع تصویب کننده و تاریخ لازم‌الاجرا شدن آنها.
۲- مجوزهای صادر، لغو یا تعلیق شده توسط ارکان بازار اوراق بهادار به همراه سایر اطلاعاتی که در این زمینه مطابق مقررات باید به اطلاع عموم برسد.
۳- مشخصات اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان.
۴- آراء یا اجرائیه‌های صادره سازمان، هیئت داوری و یا احکام قطعی دادگاه‌ها و سایر مراجع قانونی در خصوص بازار اوراق بهادار، مگر این که هیئت مدیره نشر آنها را مغایر مصالح بازار تشخیص دهد.
۵- هرگونه تغییر در اساسنامه، نشانی مرکز اصلی، نام و محل شعب و دفاتر سازمان.
۶- سایر اموری که به تشخیص سازمان انتشار آنها در نیل به اهداف سازمان مؤثر باشد.
تبصره- سازمان مکلف است، ظرف دو سال از شروع فعالیت، اقدام به راه‌اندازی یک پایگاه الکترونیکی نماید که حداقل حاوی موارد مذکور در این ماده باشد.
ماده ۹- ناشران و نهادها و تشکل‌های تحت نظارت سازمان موظفند ضوابطی را که سازمان با رعایت مقررات مربوط در خصوص نشر اطلاعات و تبلیغات اوراق بهادار وضع می‌نماید رعایت کنند.
ماده ۱۰- به منظور حفظ استقلال و اطمینان از کیفیت کار ارزشیابان، تحلیل‌گران مالی و حسابرسان معتمد سازمان که خدمات حرفه‌ای در بازار اوراق بهادار ارائه می‌دهند سازمان ضوابط و مقررات لازم را تهیه و جهت تصویب به شورا ارائه می‌نماید.
ماده ۱۱- راهکارها، ضوابط و مقررات مربوط به عملیات بانکی که معاملات اوراق بهادار و تسویه وجوه ناشی از معاملات را تسهیل می‌نماید به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد. مصوبات شورا به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام و بانک مرکزی در چهارچوب امتیازات و مقررات قانونی بانکی ترتیبات اجرای مصوبات شورا را فراهم می‌نماید.
ماده ۱۲- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موظف است زیرساخت‌های فنی و مخابراتی مورد نیاز جهت توسعه بازار اوراق بهادار را فراهم نماید.
ماده ۱۳- به منظور ایجاد هماهنگی لازم در بازار اوراق بهادار و همکاری با سایر نهادهای سیاست‌گذاری و نظارتی موضوع بند(۱۲) ماده(۷) قانون، کلیه کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و شوراهایی که به موجب قوانین و مقررات خاص تشکیل شده یا می‌شوند از قبیل کمیسیون اقتصادی دولت، شورای اقتصاد و امثال آن، موظفند در مواردی که تصمیم‌گیری در خصوص اوراق بهادار کشور و یا هرگونه سرمایه‌گذاری یا ایجاد تغییر و تحول در بازار اوراق بهادار در دستور کار آنها باشد، از رئیس سازمان جهت حضور در جلسات تصمیم‌گیری بدون حق‌رأی دعوت نمایند.
ماده ۱۴- مقررات مربوط به سرمایه‌گذاری اشخاص خارجی در بورس و نحوه نظارت بر آن موضوع بند (۱۴) ماده(۷) قانون با رعایت قوانین و مقررات مربوط به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده ۱۵- طبقه‌بندی اطلاعات محرمانه و تعیین دسترسی اشخاص به آن به موجب مقرراتی است که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده ۱۶- دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار و کالاها و کلیه ضوابط و مقررات نظارتی بورس‌ها و نهادهای مالی به تصویب سازمان می‌رسد.
تبصره: پذیرش اوراق بهادار و کالاهایی که قبل از لازم‌الاجرا شدن قانون منتشر شده یا در بورس‌ها پذیرفته شده‌اند، براساس دستورالعملی که به تصویب سازمان می‌رسد، مجاز خواهد بود.
ماده ۱۷- در اجرای ماده(۳۵) قانون، هیئت مدیره بورس‌ها موظفند طبق مقررات آیین‌نامه مربوط و براساس دستورالعملی که توسط سازمان ابلاغ می‌شود به تخلفات انضباطی کارگزاران، کارگزار/ معامله‌گران، بازارگردانان، ناشران و سایر اعضای بورس رسیدگی کنند. یک نسخه از آرای صادر شده در مورد تخلفات انضباطی یاد شده باید حداکثر ظرف سه روز پس از صدور به سازمان ارسال شود.
ماده ۱۸- در اجرای بندهای(۳) و (۱۱) ماده(۷) قانون به تخلفات مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره بورس‌ها و ارکان سایر تشکل‌های خودانتظام در خصوص تکالیف وظایف و اختیارات آنها در سمت‌های یاد شده مطابق دستورالعملی که به تصویب شورا می‌رسد، در هیئت مدیره سازمان رسیدگی می‌شود.
ماده ۱۹- مصادیق اقداماتی که نوعاً منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند معاملات در بورس‌ها با ایجاد قیمت‌های کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار می‌شوند، به پیشنهاد سازمان به تصویب شورا می‌رسد.
ماده ۲۰- نحوه ارائه گزارش موضوع تبصره(۲) ماده(۴۶) قانون مطابق دستورالعملی خواهد بود که به تصویب سازمان می‌رسد.
