کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران


کاهش سفته‌بازی در بازارهای رقیب با ورود نقدینگی به بازار سرمایه

04 سپتامبر 2018
کد خبر : 977892



رحیم جلیل‌زاده، تحلیل‌گر بازار سرمایه: با ایجاد بازار ثانویه برای صادرکننده‌ها و حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برای صادرات، سود انتظاری شرکت‌های دلاری افزایش یافت و در یکماه اخیر شاهد ورود نقدینگی به بازار سهام و افزایش حجم معاملات بودیم.

به گزارش روابط‌عمومی کانون به نقل از پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، رحیم جلیل‌زاده، تحلیل‌گر بازار سرمایه با بیان این مطلب گفت: نکته‌ای که در خصوص جذب نقدینگی وجود دارد، این است که نقدینگی از بین نمی‌رود، اما ورود نقدینگی به بورس موجب می شود تا سفته‌بازی در سایر بازارهای رقیب از جمله سکه و دلار کاهش یابد؛ البته با این شرط که شرکت‌های حقوقی که با عرضه سهام این نقدینگی را جذب می‌کنند، در پروژه های خود سرمایه‌گذاری کنند و دوباره با پرداخت حقوق به کارمندان این نقدینگی را به جامعه برنگردانند.

توسعه بازار سرمایه از چند زاویه

 جلیل زاده با بیان اینکه توسعه بورس را می‌توان از چند زاویه بررسی کرد، اظهار داشت: اگر منظور از توسعه، افزایش تعداد شرکت‌ها و افزایش تعداد کدهای بورسی باشد، می‌توان گفت در یک سال گذشته تعداد شرکت های وارد شده به بازار و در پی آن، ارزش بازار سرمایه رشد کرده است.

وی ادامه داد: شرکت‌های وارد شده به بورس – در یک سال اخیر- عمدتا شرکت‌های کوچک بودند، در حالی‌که ورود شرکت‌های بزرگ بسیار محدود بود . مثال بارز آن پتروشیمی پارس است که در تیرماه ۹۷ عرضه شد و ارزش بازار آن در حال حاضر به حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.

این تحلیلگر بازار سرمایه در عین حال توضیح داد: اگر از نگاه افزایش فعالان بازار به توسعه بورس نگاه کنیم، افزایش تعداد کدهای فعال مخصوصا در عرضه‌های اولیه لزوماً به معنی افزایش مشارکت‌کننده‌ها در بازار نیست؛ چراکه به دلیل اجرای روش بوک بیلدینگ در عرضه‌های اولیه، اکثر کدهای جدید ایجاد شده، فقط برای استفاده در عرضه اولیه‌ها ایجاد شده و معمولا این‌ها جزو کدهای راکد به شمار می‌روند؛ پس این افزایش به معنی توسعه نیست.

جلیل زاده گفت: زاویه دیگر توسعه بورس، توسعه ابزارهای مالی و عمق بخشیدن به بازار از طریق ابزارهای مالی است که در این یک سال، کار جدیدی صورت نگرفته است.

وی افزود: از طرفی اوراق مشتقه که در سال‌های اخیر ایجاد شد، تقریباً به فراموشی سپرده‌شده و معامله خاصی در آن صورت نمی‌گیرد، دلیل آن هم شاید اجرای ناقص این قبیل ابزارهاست. به‌عنوان‌مثال اختیار خرید یا اختیار فروش توسط سهامدار عمده صادر می‌شود و فعالان بازار نمی‌توانند صادرکننده این اوراق باشند.  به عبارت دیگر فعالان بازار فقط می‌توانند این اوراق را بخرند، درحالی‌که در اوراق اختیار کسی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کند، باید بتواند هم در نقش صادرکننده و هم در نقش خریدار ظاهر شود.

این تحلیلگر بازار سرمایه در جمع بندی سخنان خود در خصوص توسعه بازار سرمایه و آثار آن اظهار داشت: توسعه بازار از طریق ابزارهای مالی باعث می‌شود بازار سرمایه عمق پیدا کند و ابزارهای کنترل ریسک در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد، با این کار سرمایه‌گذاران با خیال راحت‌تری وارد بازار سرمایه می‌شوند، زیرا می‌توانند از طریق ابزارهای مالی ریسک خود را تا حدی پوشش دهند.

تاثیر کاهش مالیات بر جذب نقدینگی

جلیل زاده در ادامه این گفتگو در پاسخ به این سوال که  کاهش نرخ مالیات نقل‌وانتقال سهام و حق تقدم از ۰٫۵ درصد ارزش فروش به ۰٫۱ درصد چه تأثیری بر کلیت جذب نقدینگی بر بازار دارد، گفت: کاهش مالیات بر فروش سهام در ماه‌های گذشته با نوسان سهام دلاری به دلیل ایجاد بازار ثانویه ارزی هم‌زمان شد؛ از همین رو نمی توان میزان تاثیرپذیری آن را بر جذب نقدینگی برآورد کرد.

وی ادامه داد: با ورود نقدینگی به بازار سرمایه، وضعیت بنیادی و سودآوری شرکت‌ها بهبود می یابد، همان‌طور که در یک ماه اخیر هم شاهد بودیم با ایجاد بازار ثانویه برای صادرکننده‌ها و حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی برای صادرات، سود انتظاری شرکت‌های دلاری افزایش یافت و ما شاهد ورود نقدینگی به بازار سهام و افزایش حجم معاملات بودیم. بنابراین کاهش مالیات فروش شاید در گردش معاملات مؤثر باشد ولی تأثیر آن‌چنانی در جذب نقدینگی ندارد.

 این تحلیلگر بازار سرمایه سپس به تاثیر دستورالعمل زمان توقف و بازگشایی نمادهای بورسی بر شفافیت بازار  اشاره کرد وگفت: بسته شدن طولانی‌مدت نمادها در گذشته باعث می‌شد پول سرمایه‌گذاران برای مدت طولانی بلوکه شود. ریسک بسته شدن طولانی‌مدت نمادها ریسکی بود که در ازای آن پاداشی وجود نداشت، اما از زمان اجرای دستورالعمل جدید این ریسک کاهش پیدا کرده است.

جلیل زاده توضیح داد: با اجرای دستورالعمل زمان توقف و بازگشایی نمادهای بورسی، سرمایه‌گذار حداقل از بلوکه شدن طولانی‌مدت خود ترسی ندارد و باعث می‌شود با خیال راحت‌تر برای سرمایه‌گذاری تصمیم بگیرد و به‌جای در نظر گرفتن ریسک بسته شدن نماد، ریسک‌های واقعی شرکت‌ها را در سرمایه‌گذاری لحاظ کند.

وی ادامه داد: در کنار کوتاه شدن زمان توقف نمادها، این رویه مزیت‌های دیگری هم دارد که نمونه آن اجرای کنفرانس خبری بعد از رشد ۵۰ درصدی سهم‌ها است که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران ابهامات خود را با سؤال از شرکت‌ها برطرف کنند تا با اطلاعات کامل‌تری تصمیم‌گیری کنند.

این تحلیلگر بازار سرمایه خاطرنشان کرد: بعد از نوسان ۲۰ درصدی، شرکت‌ها موظف هستند شفاف‌سازی کنند. اما شرکت‌ها اکثرا در این شفاف‌سازی پاسخ‌های تکراری می‌دهند و به‌ندرت شرکتی مشاهده می‌شود که در این شفاف‌سازی ابهام سرمایه‌گذاران را برطرف کند یا اطلاعات مفیدی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد. لذا انتظار می‌رود در مورد شفاف‌سازی ۲۰ درصدی، رویه‌ای اتخاذ شود تا این شفاف‌سازی‌ها بتواند ابهامات واقعی را برطرف کند.

تعادل در بازار بدهی با بازگشت سخاب به بورس

جلیل زاده سپس در پاسخ به این پرسش که انتقال خریدوفروش اوراق بدهی با بازار سرمایه تا چه میزان بازار سیاه این اوراق را حذف و به تعادل قیمت‌ها کمک کرده است، گفت: سال گذشته خارج از بورس اوراقی تحت عنوان سخاب به پیمانکاران داده شد، ولی پیمانکاران فقط از طریق شعب بانکی می‌توانستند این اوراق را به فروش رسانند. در شعب بانک‌ها کسانی که قصد خرید این اوراق را داشتند، باید پیمانکار فروشنده را پیدا می‌کردند و روی قیمت خرید این اوراق که براساس چانه‌زنی بود، توافق می‌کردند. کسانی این اوراق را از پیمانکاران به‌صورت وکالتی می‌خریدند ولی فروش این اوراق توسط خریداران جدید غیرممکن بود.

وی توضیح داد: ریسک نقدشوندگی باعث شد که باز این اوراق در تابستان سال گذشته به بالای ۴۰ درصد نیز برسد درحالی‌که سود سایر اوراقی که آن موقع در بورس معامله می‌شد حدود ۲۰ درصد بود.

این تحلیلگر بازار سرمایه بیان کرد: بعد از چند ماه اوراق سخاب به بورس منتقل شد و عرضه و تقاضا، بازدهی این اوراق را متعادل کرد و در مدت کوتاه بازدهی این اوراق به زیر ۳۰ درصد رسید؛ این موضوع نشان می‌دهد که انتقال اوراق بدهی به بازار سرمایه چقدر به متعادل شدن این اوراق کمک می‌کند.

به گفته جلیل زاده، هم‌اکنون حدود ۷۰ هزار میلیارد از اوراق بدهی در بازار سرمایه معامله می‌شود و انتظار می‌رود بازار سیاه در آینده کوچک‌تر شده و این اوراق به بورس و فرابورس انتقال یابد.

جذب نقدینگی در بازار سهام ؛ افزایش سودآوری شرکت ها

این تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این سوال هم که عملکرد بازار سرمایه در جذب سرمایه‌های سرگردان در ماه‌های اخیر چگونه بوده است، چنین پاسخ داد: نقدینگی وقتی جذب بازار سهام می‌شود که سودآوری شرکت‌ها افزایش پیدا کند.

جلیل زاده با بیان اینکه در ماه‌های اخیر به دلیل افزایش قیمت دلار و در پی آن افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها و همچنین ایجاد بازار ثانویه ارزی تحولات مثبتی در شرایط بنیادی شرکت‌ها رخ داد، افزود: این تحولات موجب شد حجم معاملات افزایش پیدا کرده و یک مقدار از نقدینگی که سودای سفته‌بازی در بازارها را داشت و باعث متلاطم شدن بازار ارز و سکه شده بود، به بازار سهام جذب شود.

وی در عین حال اظهار داشت: سرکوب قیمتی محصولات شرکت‌هایی که در بورس کالا محصولات خود را عرضه می‌کنند، موجب شده تا نقدینگی با احتیاط بیشتری وارد بازار سرمایه شود.