کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران


اوراق اختیار معامله “آپشن” در بین اوراق مشتقه از جذابیت مضاعفی برخوردار هستند

25 دسامبر 2016
کد خبر : 972210



 جناب آقای امیر حسینی، مدیر امور سرمایه‌گذاری شرکت سرمایه‌گذاری سپه (عضو کانون نهادهای سرمایه‌گذاری) به مناسبت افتتاح اوراق اختیار معامله “آپشن” در بازارسرمایه ایران، طی مصاحبه‌ای با روابط عمومی کانون نهادهای سرمایه گذاری به ارائه نقطه نظرات خود پرداختند، متن مصاحبه به شرح زیر است:

با سلام، و تشکر از وقتی که در اختیار ما گذاشتید؛

ـ آقای حسینی لطفا نظر خودتون‌رو در مورد ضرورت و اهمیت اختیار معامله در بازار سرمایه ایران بفرمایید؟

درهمه جای دنیا بازارسرمایه کارکردهای مخصوص خود را دارد و برای اینکه بتواند این کارکردها را به منصه ظهور برساند از بعد فنی نیاز به ابزارهای مالی و سرمایه‌گذاری متنوع و با کارکردهای مختلف دارد. بنابراین ابزارهای نوینی همچون اوراق مشتقه لازم است که در جعبه ابزار این بازارها وجود داشته باشد تا بتوانند به عمق و گستره فعالیت بازار سرمایه بیافزایند. همچنین فعالین و مشارکت‌کنندگان این بازارها نیز نیاز به مدیریت ریسک دارند. ابزارهای مشتقه می‌تواند فعالیتی را که به دنبال پوشش ریسک (هجینگ) خود هستند به‌خود جذب نمایند. همچنین می‌توانند از طریق ترکیب شدن با سایر ابزارهای موجود، ابزارهایی مؤثر جهت مهندسی مالی، بهینه‌سازی ترکیب پرتفوهای سرمایه‌گذاری و اتخاذ استراتژی‌های متعدد سرمایه‌گذاری باشند. این درحالی است که تقاضاهای سفته بازانه نیز در اوراق مشتقه نسبت به سایر ابزارهای سرمایه‌گذاری، بیشتر تأمین می‌گردد. اوراق اختیار معامله (آپشن) در بین اوراق مشتقه از جذابیت‌های مضاعفی برخوردار هستند چرا که استراتژی‌های معاملاتی آن‌ها متنوع‌تر از دیگر همنوعان خود است و همچنین سرمایه‌گذاران با وجه کم هم امکان ورود به این ابزار را نیز دارند همچنین بازار ثانویه این اوراق نیز از دیگر همنوعان خود جذابتر است.

ـ ایرادات اختیار معامله در شرایط فعلی بازار سرمایه ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

واقعیت این است‌که درحال حاضر تنها یک گام از سفری دور و دراز برداشته شده است. اگر اکنون عنوان کنیم که لازم است درکنار ابزار اختیار معامله خرید، اختیار معامله فروش و فروش استقراضی نیز وجود داشته باشد تا ‌بتوان از استراتژی‌های متعدد سرمایه‌گذاری بهره‌ برد یا درخصوص زمان اعمال این اوراق (نوع اروپایی) بحثی وجود داشته باشد، عملاً پاسخ روشن است: ابتدای راه هستیم و به مرور زمان به عمق و گستره این بازارها نیز افزوده خواهد شد. ولی ایرادی که اکنون درخصوص اختیار معامله خرید منتشر شده از سوی صندوق توسعه بازارسرمایه وارد است این است که نهاد مذکور قدرت تغییر قیمت دارایی پایه در تاریخ سررسید اوراق اختیار معامله را دارد و عملاً در توان این نهاد هست که بتواند حجم عظیمی از این اوراق را در تاریخ سررسید به زیان بیافکند (out of the money) یااگر در مباحث فقهی امکان پیشرفت بود به قسمی که بتوان نخستین اوراق اختیار معامله را روی شاخص کل به‌عنوان دارایی پایه بست شاید شبهات مذکور کمتر ایجاد می‌شد.

ـ نحوه ورود به یک قرارداد اختیار معامله به چه‌صورت امکان‌پذیر است؟

دستورالعمل معاملات قرارداد اختیار معامله در بورس و فرابورس در سال ۱۳۹۰ در ۴۸ ماده تنظیم و تصویب شده بود لیکن در آذرماه سال جاری مورد تعدیل قرارگرفت و دستورالعمل جدید در ۵۰ ماده به‌تصویب رسیده است. پیشنهاد می‌کنم فعالینی که قصد فعالیت گسترده در حوزه آپشن را دارند حتماً دستور‌العمل مذکور را مطالعه بفرمایند. درحال حاضر که تنها  اختیار معامله خرید عرضه شده است روال کار در ابتدا تکمیل و امضاکردن فرم بیانیه ریسک و قرارداد با کارگزاری است. اُردِرها توسط کارگزاران ثبت می‌شود و معامله‌گران آنلاین هنوز دسترسی مستقیم به معاملات این ابزار ندارند. باید درنظر داشت که اگر سرمایه‌گذاری یک عدد از اوراق اختیار معامله خرید فعلی را به قیمت مثلاً ۱۵ تومان خریداری نماید از حساب وی ۱۵۰ هزارتومان کسر خواهد شد زیرا این اوراق در بسته‌های ۱۰ هزارتایی تعریف و عرضه شده است. بنابراین کسی که صاحب ۱۰۰عدد از این اوراق باشد در سررسید با تسویه یک میلیون سهم دارایی پایه (که هم‌اکنون سهم شرکت فولاد مبارکه است) مواجه است.